Το Σουηδικό Ίδρυμα Νόμπελ επέστρεψε στην Ελλάδα ένα αρχαίο χρυσό δαχτυλίδι που είχε κλαπεί από το νησί της Ρόδου κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το οποίο κατέληξε στη συλλογή έργων τέχνης του Ούγγρου-Αμερικανού νομπελίστα βιοφυσικού György Békésy (Georg von Békésy) μετά τον θάνατο του επιστήμονας.

Ένα δαχτυλίδι από τον πολιτισμό της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην ηπειρωτική Ελλάδα, τη μυκηναϊκή περίοδο (16ος-12ος αι. π.Χ.), δηλαδή άνω των 3.000 ετών, πάνω στο οποίο ήταν χαραγμένα ένα ζευγάρι φτερωτές σφίγγες, παραδόθηκε επίσημα σε Έλληνες κυβερνητικούς αξιωματούχους στη Στοκχόλμη. την Πέμπτη, ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού της ελληνικής κυβέρνησης.

Το σπάνιο και εξαιρετικά πολύτιμο αρχαιολογικό εύρημα ανακαλύφθηκε από ερευνητές της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε μυκηναϊκή νεκρόπολη το 1927, όταν το νησί βρισκόταν υπό ιταλική κατοχή. Το δαχτυλίδι κλάπηκε από το τοπικό αρχαιολογικό μουσείο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μαζί με πολλές άλλες αρχαιότητες, και έκτοτε είναι περιζήτητο.

Μετά από λίγο καιρό, το κόσμημα εμφανίστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, αγοράστηκε από τον νομπελίστα György Békésy (1899-1972), του οποίου η συλλογή περιήλθε στην κατοχή του Ιδρύματος Νόμπελ μετά το θάνατο του βιοφυσικού, ο οποίος πέθανε χωρίς απογόνους. Το αρχαίο κόσμημα εκτέθηκε στο Μουσείο Μεσογειακών και Εγγύς Ανατολής Αρχαιοτήτων στη Στοκχόλμη, όπου το 1975 ο διευθυντής του μουσείου, αρχαιολόγος και μυκηναϊκός ειδικός Carl Gustaf Styrenius, το αναγνώρισε ως τον κλεμμένο θησαυρό από τη Ρόδο.

Με την επιστροφή, το Ίδρυμα Νόμπελ εκφράζει το σεβασμό του για τις «συνεχείς προσπάθειες της Ελλάδας κατά του παράνομου εμπορίου πολιτιστικών αγαθών», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας Λίνα Μενδώνη.

“Ήταν σαφές για εμάς ότι το δαχτυλίδι έπρεπε να επιστραφεί. Το τεχνούργημα έχει μεγάλη πολιτιστική και ιστορική σημασία για την Ελλάδα”, δήλωσε ο Vidar Helgesen, διευθυντής του ιδρύματος.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού, το χρυσό δαχτυλίδι αντίκα θα επιστραφεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου.

Ο György Békésy γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, αλλά έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1947 και πέθανε στη Χονολουλού. Ο επιστήμονας γνωστός ως ο αποκρυπτογραφητής του μηχανισμού της ακοής τιμήθηκε με το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας το 1961 για την επιστημονική του εργασία στην ακοή.