– Τα πιτσιρίκια αγαπούν πρώτα και κύρια τα παιχνίδια με μπάλα, τα δοκιμάζουν. Πώς έγινες κολυμβητής;
– Νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μπορούν να απολαύσουν το κολύμπι εκτός από το να παίζουν μπάλα. Κοιτάζοντας πίσω, με τράβηξε περισσότερο η μπάλα από το να πηδάω στην πισίνα και να αθλούμαι. Όταν ήμουν τεσσάρων, οι γονείς μου με πήγαν στην πισίνα για να μάθω κολύμπι και αν πηγαίναμε στη λίμνη Μπάλατον, θα είχα ασφάλεια στο νερό. Όμως ερωτεύτηκα τόσο πολύ τις συνθήκες, τους συνοδοιπόρους, τους προπονητές που έμεινα στον κόσμο της πισίνας και άρχισα να αγωνίζομαι.

– Στα 13 κατείχατε την εθνική κορυφή της ηλικιακής ομάδας 16 ετών. Τι στόχους έχετε βάλει στον εαυτό σας;

Στόχος μου ήταν πάντα να καταφέρω να ανατρέψω την επόμενη σύνοδο κορυφής. Γι’ αυτό δούλευα και προπονούμουν καθημερινά, αυτό με κράτησε.

Και φυσικά ήταν επίσης σημαντικό ότι μπορούσα να κερδίσω τον διαγωνισμό που ξεκίνησα. Για όσους απολαμβάνουν τον ανταγωνισμό, η νίκη καθορίζει τα πάντα στη ζωή τους. Όταν ήμουν 13 ετών, ο προπονητής μου Sándor Széles με ρώτησε τι ήθελα να γίνω. Απάντησα ολυμπιονίκης. Ο προπονητής μου συνέχισε: και πώς θέλετε να το πετύχετε αυτό, αφού οι Κινέζοι, οι Αυστραλοί, οι Αμερικανοί και οι Ιάπωνες εκπαιδεύονται σε καλύτερες συνθήκες, έχουν περισσότερες ευκαιρίες για βύθιση, έχουν πιο προηγμένη τεχνολογία και έχουν περισσότερο ασήμι; Είπα ότι ο προπονητής πρέπει να ξέρει. Ο Sándor Széles είπε τότε το εξής: Εντάξει, γι’ αυτό πρέπει να προπονούμαστε 30% περισσότερο, να προετοιμαστούμε 30% πιο έξυπνα και να το θέλετε 30% καλύτερα.

«Το ελίτ αθλητισμός περιλαμβάνει πολλές παραιτήσεις». Πώς μπορεί ένας αθλητής να το αποδεχτεί και να το σεβαστεί αυτό;
– Σε αντίθεση με άλλους ανθρώπους της ηλικίας μου, δεν πήγαινα σε φεστιβάλ, πάρτι, ταινίες, πάρτι γενεθλίων και ακόμη και κοιμόμουν νωρίς τα Σαββατοκύριακα. Ήταν δύσκολο να το συνηθίσεις, καθώς το ρολόι έδειχνε 4:50 το πρωί και ήταν δυσάρεστο να σηκωθείς από το κρεβάτι. Σκέφτηκα όμως ότι αν έχανα μια προπόνηση, θα έδινα πλεονέκτημα στον αντίπαλο. Στη συνέχεια, ήταν επίσης τρομερό να πρέπει να πηδήξετε σε κρύο νερό πριν από τις 6 το πρωί, ακόμη και το χειμώνα. Τότε σκέφτηκα ότι αν δεν έκανα προπόνηση, δεν θα είχαν τελικούς αργότερα, όπου όσοι δεν πηδούσαν στο νερό το πρωί θα συναγωνίζονταν μεταξύ τους. Από τον Σεπτέμβριο έως τις αρχές του καλοκαιριού, για εννέα μήνες, εκτός από Τετάρτη και Κυριακή, το πρόγραμμα ήταν το ίδιο κάθε πρωί (με περίμεναν άλλες δυόμισι ώρες προπόνηση το απόγευμα), συχνά αρκετές εβδομάδες, κατά τις οποίες δεν έβλεπα οι γονείς μου. Για πολλά χρόνια περνούσα περισσότερο χρόνο με τους προπονητές παρά με την οικογένειά μου. Αλλά το γεγονός ότι πέτυχε καλά αποτελέσματα στο κολυμβητήριο έφτιαξε τα πάντα.

Ανάκαμψα τόσο πολύ από το άθλημα που ήμουν πολύ πιο μπροστά από τους συνομηλίκους μου. Επομένως, η αποποίηση είναι ζήτημα προσέγγισης: πώς την προσεγγίζει κανείς.

Όπως και να έχει, η ακύρωση δεν ισχύει μόνο για τον αθλητή, αλλά και για την οικογένειά του. Η μητέρα μου σηκώνεται νωρίτερα από εμένα. Μέχρι να σηκωθώ, τα είχε όλα έτοιμα, έτσι ώστε να έχω ακόμα 10-20 λεπτά ξεκούρασης μετά το πρωινό ξύπνημα. Και ο πατέρας μου έπαιζε τον ρόλο του οδηγού, οπότε με έπαιρνε πάντα με τον αδερφό μου Gergő, που εκπροσώπησε την Ουγγαρία σε τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες, στην πισίνα εγκαίρως για προπόνηση και σε διάφορους αγώνες τα Σαββατοκύριακα – τέλος. Για πολλά χρόνια, τα συσσωρευμένα 10-20 λεπτά, οι πολλές θυσίες σήμαιναν εβδομάδες και μήνες ανάπαυσης.

– Από παιδί έγινες παγκοσμίως γνωστός κερδίζοντας ένα αργυρό Ολυμπιακό μετάλλιο στην Αθήνα σε ηλικία 15 ετών. Αυτό οδήγησε σε λιγότερο από πολύ καλά αποτελέσματα αργότερα;
– Ετσι νομίζω. Ήμουν σωματικά έτοιμος να σταθώ στο βάθρο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά όχι ψυχικά. Πέρα από ένα ορισμένο επίπεδο, όλοι οι αγωνιζόμενοι έχουν ίσες ικανότητες, αλλά ο ανταγωνισμός αποφασίζεται από το ποιος είναι ο καλύτερα ψυχικά προετοιμασμένος, ποιος αγωνιζόμενος μπορεί να αντέξει το φορτίο.

– Πόσο σημαντική είναι η ψυχική προετοιμασία;
– Τα δευτερόλεπτα και τα εκατοστά εξαρτώνται από την ψυχική προετοιμασία. Δεν είναι τυχαίο ότι, σύμφωνα με αναφορές, το 66% των Ολυμπιακών αθλητών κολύμβησης και στίβου δεν μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα. Κατά τη διάρκεια του τελικού, συνειδητοποιεί ότι αν δεν δώσει τον καλύτερό του εαυτό στα επόμενα λεπτά, πολύ δουλειά του θα πάει χαμένη και δεν θα βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση για άλλα τέσσερα χρόνια. Εκείνη την εποχή, πολλοί άνθρωποι διστάζουν. Στα 15 μου πήδηξα στο νερό στην ελληνική πρωτεύουσα σκεπτόμενος ότι θα ήμουν χαρούμενος ακόμα κι αν τερμάτιζα όγδοος στον τελικό, ίσως γι’ αυτό κολυμπούσα τόσο καλά εκείνη την εποχή.

Κατά την προετοιμασία είναι σημαντική η φύση του αθλητή, δηλαδή πρέπει να έχει σώμα αγωνιζόμενου. Η παρουσία αθλητικού ψυχολόγου είναι σημαντική.

Ξαπλωμένος στον καναπέ, είχα πολλές συζητήσεις με τον ψυχολόγο, για παράδειγμα για το πώς θα αντιδρούσα αν έσπασαν τα γυαλιά ή το καπέλο μου κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ή αν οι αντίπαλοί μου αντιμετώπιζαν διαφορετικές τακτικές από ό,τι πίστευα πριν. Οι σπουδές ήταν επίσης σημαντικές για μένα. Άλλοι αθλητές έχουν αποτύχει σε εξετάσεις, διατριβές, εξάμηνα, είχα προετοιμαστεί ακόμη και για το προφορικό λίγες εβδομάδες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Ήξερα ότι αν μελετούσα γραμματική, ιστορία και πολλά άλλα πράγματα, θα ήταν καλό για μένα ψυχικά, οπότε θα μπορούσα να είμαι καλύτερα σωματικά.

– Μετά από μερικά χρόνια, ακολούθησε μια περίοδος κατά την οποία έγινες ανίκητος, ένας από τους καλύτερους Ούγγρους ζυθοποιούς όλων των εποχών. Τι σας παρακίνησε πριν από τους νέους διαγωνισμούς;
– Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, έπεσα ξανά στην 83η θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Ακολούθησε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδος, αλλά με πολλή επιμονή και πίστη καταφέραμε να επιστρέψουμε στους καλύτερους. Ο κύριος στόχος ήταν να κατακτήσω τους τίτλους του πρωταθλητή Ευρώπης, του παγκοσμίου πρωταθλήματος και του Ολυμπιακού, κάτι που με ώθησε και με ενθάρρυνε. Και μετά να κρατήσει αυτούς τους τίτλους στον επόμενο διαγωνισμό. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι πάντα μου άρεσε ο ανταγωνισμός.

– Ένας από τους πιο αξέχαστους αγώνες σας ήταν ο τελικός του Ολυμπιακού στο Λονδίνο, όπου κερδίσατε με παγκόσμιο ρεκόρ στα 200 μ. πρόσθιο. Ποιο είναι το πιο αξέχαστο για εσάς;
– Ο καθένας είχε τη δική του ατμόσφαιρα, αλλά θα ξεχώριζα τη νίκη μου στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2011 στη Σαγκάη, γιατί μπόρεσα να κερδίσω τον Kosuke Kitajima, αήττητο για οκτώ χρόνια.

– Πόσο καιρό μπορείτε να κολυμπήσετε στις κορυφές του WC;
– Καθώς η τεχνολογία αναπτύσσεται, τόσο οι γνώσεις και τα αποτελέσματα των προπονητών αναπτύσσονται. Φυσικά και αυτό θα έχει ένα τέλος. Θα είναι όπως στον στίβο, γιατί γίνονται όλο και λιγότερα παγκόσμια ρεκόρ, τα όρια είναι ήδη κοντά στο μέγιστο. Αν κάποιος σπάσει το ρεκόρ των 100 μέτρων, θεωρείται αίσθηση. Σε αυτή την κατάσταση θα έρθουμε και στην κολύμβηση, αλλά υπάρχει ακόμα μια εφεδρεία.

– Ακολουθήσατε τα βήματα της Rózsa Norbi ή του Karcsi Güttler, αλλά κανείς δεν συνέχισε την παράδοση μετά από εσάς. Γιατί αυτό το μαγιό είναι τόσο τρύπιο; Γιατί το πρόσθιο διαφέρει από άλλα;
«Νομίζω ότι είναι το πιο ιδιαίτερο είδος κολύμβησης». Κάποιοι προπονητές, που στέκονται δίπλα στην πισίνα εδώ και 20-30 χρόνια και εκπαιδεύουν νέους, λένε ότι το πρόσθιο είναι ξεχωριστό άθλημα στην κολύμβηση. Απαιτείται διαφορετική προετοιμασία ψυχικά, αλλά και σωματικά: απαιτεί διαφορετική μορφή κίνησης, προπόνηση στο έδαφος, μύες και σωματική διάπλαση. Μοιάζει εν μέρει με την πεταλούδα, καθώς δεν κολυμπάει με ζευγαρωμένα χέρια, αλλά είναι εντελώς διαφορετικό.

Κανένας μεγάλος ζυθοποιός δεν μπορεί να αποδώσει καλά σε άλλα αγωνίσματα κολύμβησης και το αντίστροφο. Είναι το πιο δύσκολο από όλα.

Αυτή τη στιγμή υπάρχει πραγματικά ένα κενό στο ουγγρικό πρόσθιο, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα έρθει μια γενιά που θα μπορεί να συνεχίσει τις παραδόσεις του ουγγρικού πρόσθιο στην πρώτη γραμμή του κόσμου. Είμαι ίσως πιο ενθουσιασμένος με τη γυναικεία πειθαρχία, γιατί πραγματικά πέρασαν είκοσι χρόνια εκεί, την τελευταία φορά που ο Ági Kovács ήταν κυρίαρχος στο πρόσθιο της Ουγγαρίας, από τότε περιμέναμε τον διάδοχό του. Ελπίζω να μην χρειαστεί να περιμένετε τόσο πολύ για τους άντρες.