Τις πρώτες 11 ημέρες μετά την κυκλοφορία της, 240.000 άνθρωποι παρακολούθησαν την αμερικανική ταινία Oppenheimer στους ουγγρικούς κινηματογράφους. Σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες, συγκεντρώθηκαν 550 εκατομμύρια HUF από τις τιμές των εισιτηρίων κινηματογράφου – μόνο στην Ουγγαρία.

Μεθυστικοί αριθμοί και δεν διαφέρει σε άλλες χώρες. Είναι λαμπρό μάρκετινγκ; Ή θα ήταν τόσο ελκυστική η Cillian Murphy, η πρωταγωνίστρια της ταινίας; Προσπάθησα να καταλάβω τι είναι αυτό που οδηγεί το τεράστιο πλήθος μικρών και μεγάλων να παρακολουθήσει μια ταινία για έναν φυσικό – έστω και με το κόστος των μεγάλων ουρών!

Η ιστορία επικεντρώνεται στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, τον «πατέρα της ατομικής βόμβας». Η ταινία πραγματεύεται σημαντικά γεγονότα στη ζωή του επιστήμονα, η έμφαση των οποίων δίνεται στη γέννηση των πυρηνικών όπλων. Ο Έργο Μανχάταν μέσα από την παρουσίασή του, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την ιστορία, την ανθρώπινη φύση και τα συστατικά στοιχεία του παρόντος μας.

Ο σκοπός των επαναθεματοποιημένων ιστοριών είναι συχνά να αναζητήσουν ή να φωτίσουν την αλήθεια. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο κόσμος δίνει μεγάλη προσοχή στην ιστορία της αμερικανικής ατομικής βόμβας. Να γίνει λάθος η ατομική βόμβα;

Από τον Αδάμ και την Εύα, ίσως αναρωτιέστε αν θα κάναμε τα πράγματα διαφορετικά. Ο Οπενχάιμερ πήρε κακές αποφάσεις; Στην ταινία, βλέπουμε τις δύο όψεις του επιστήμονα, το άτομο να υποφέρει τις συνέπειες των πράξεών του και τον φυσικό της καριέρας. Το έργο τονίζει ότι δεν υπάρχει ασπρόμαυρο. Καθώς η ιστορία επαναλαμβάνεται, η ανθρώπινη φύση παραμένει η ίδια. Μέσα από το προσωπικό δράμα του Oppenheimer, τον γνωρίζουμε μόνοι μας. Και είναι εξαιρετικά συγκινητικό.

Το πρώτο κιόλας κομμάτι της ταινίας παραπέμπει στον Προμηθέα που, σύμφωνα με τους ελληνικούς θρύλους, έδωσε στους ανθρώπους φωτιά. Η φωτιά χτίζει και καταστρέφει ταυτόχρονα, όπως ακριβώς ο Οπενχάιμερ: δημιούργησε την ατομική βόμβα, η οποία είναι το κλειδί για την ειρήνη αλλά και για το τέλος του κόσμου. Ο Οπενχάιμερ είναι σημαντικός, αλλά μόνο στο βαθμό που είναι ο Προμηθέας που δίνει φωτιά – την ατομική βόμβα.

Το προσωπικό δράμα του Οπενχάιμερ ζωντανεύει επίσης σε αυτή τη συναρπαστική ιστορική ταινία. Ο φυσικός πρέπει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των πράξεών του, ότι η έκρηξη της βόμβας στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους! Αυτό ήθελες; Σίγουρα όχι! Κυλιέται, αδυνατίζει και αδειάζει κάθε μέρα κάτω από το βάρος του βάρους. Ο ευσυνείδητος άνθρωπος που παίζει τον Θεό μπαίνει σε αυτό αργά ή γρήγορα.

Η ταινία του Oppenheimer είναι συναρπαστική, σαγηνευτική και κόβει την ανάσα. Και η εμπειρία είναι πραγματικά κοινή. Μου αρέσει να ακούω τη σιωπή μετά την ταινία, μου αρέσει να βλέπω ανθρώπους να κάθονται και να σκέφτονται. Από τους εξατομικευμένους αλγόριθμους, υπάρχει όλο και λιγότερη κοινή εμπειρία, κοινή πραγματικότητα, κοινή εντύπωση. Όμως μετά την τρίωρη ταινία, μπορούμε να νιώσουμε ξανά πιο κοντά στους συνανθρώπους μας. Μπορέσαμε να δούμε στην ταινία αυτό που όλοι νιώθουμε κάπου βαθιά μέσα μας – σύμφωνα με τα λόγια του János Pilinszky: «αυτό που συνέβη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δεν μπορεί να τελειώσει». Η ιστορική αντιπαράθεση είναι μια από τις πολύ πραγματικές προκλήσεις της γενιάς μας.

Το δίλημμα του Oppenheimer σχετικά με τη χρήση της ατομικής βόμβας θεωρείται από πολλούς ως υποκριτικό. Σε απάντηση αυτής της υπόθεσης, ο σκηνοθέτης Christopher Nolan είπε σε συνέντευξή του στους New York Times (σύνδεσμος) ότι η Oppenheimer είναι σαν τις εταιρείες τεχνολογίας που περιμένουν από εμάς να ρυθμίζουμε τις δραστηριότητές τους. Ο παραλληλισμός του σκηνοθέτη είναι εντυπωσιακός. Στις μέρες μας, η ανθρωπότητα βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με διλήμματα σχετικά με το πώς να χρησιμοποιήσει έξυπνα τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις προς όφελός της: τεχνητή νοημοσύνη και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Συγγραφέας: Hanga Kovacs