– Πότε ξεκινήσατε το πρώτο σας ποδηλατικό ταξίδι;

– Συμμετείχα στην πρώτη ποδηλατική εκδρομή όσο ήμουν ακόμη φοιτητής. Ο Áron Kelemen OSB, ο οποίος ήταν ακόμα αρχάριος εκείνη την εποχή, κάλεσε κάποιους από εμάς. Συνδέσαμε πέντε αρχαία και σημερινά αβαεία των Βενεδικτίνων στην πορεία, καλύπτοντας ένα σημαντικό μέρος της Transdanubia, από το Pannonhalma έως το Celldömölk, το Bakonybél, το Tihany έως το Zalavar. Στα δεκατέσσερα υπέφερα πολύ στο Bakony, ήταν ακόμα πολύ βαθιά νερά για μένα, γιατί πριν από αυτό δεν είχα κάνει ποτέ ποδήλατο στα βουνά ή δεν είχα ταξιδέψει πολύ μεγάλες αποστάσεις. Προς το τέλος της περιοδείας με φρόντισαν πολύ καλά.

– Ωστόσο, δεν έχασε τον ενθουσιασμό του και δεν αποχαιρέτησε την ποδηλασία.

«Όχι πραγματικά». Το επόμενο καλοκαίρι, κάναμε μια αυτοοργανωμένη εκδρομή με τους συμμαθητές και τους συμμαθητές μου, φυσικά στα βουνά. Ψάξαμε για κρυφές διαδρομές, είχαμε μεγάλες περιπέτειες στα βουνά. Ανακαλύψαμε τους εσωτερικούς δρόμους που χρησιμοποιούσαν οι δασολόγοι. Σε πολλά μέρη μπορούσες σχεδόν να αναπνεύσεις τον αέρα, ήταν πολύ ευχάριστο να ανεβείς με ποδήλατο το βουνό και να κατέβεις στην κοιλάδα κάτω από τα ψηλά δροσερά δέντρα. Τότε ήταν που η ποδηλασία έγινε το άθλημά μου.

«Πού σε πήγαν τα πρώτα σου ταξίδια;»

«Ήθελα να ανακαλύψω τον κόσμο από τότε που ήμουν παιδί». Ομολογώ ότι πάνω από όλα πρέπει να γνωρίζουμε τη χώρα μας, τον τόπο που γεννηθήκαμε. Τα υπέροχα τοπία μας διαδέχονταν το ένα το άλλο: πρώτα το Zemplén, μετά το Bükk, το Börzsöny και τα υπερδουνάβια ύψη. Μια νέα εποχή ξεκίνησε όταν, ως ιερέας, άρχισα να οργανώνω ποδηλατικές εκδρομές για θρησκευτικούς μελετητές. Επισκεφθήκαμε και τις δύο πλευρές του Bodrogköz από την πλευρά των συνόρων, φτάσαμε στα Υποκαρπάθια και εξερευνήσαμε τα τοπία του Szabolc. Έχουμε επισκεφτεί όλα τα χωριά στη βόρεια περιοχή της Ουγγαρίας και πλέον έχουμε καλύψει ένα σημαντικό μέρος της χώρας με το ποδήλατο.

Έφτιαξα ένα αντίγραφο του άτλαντα, στο οποίο σημειώνω με κόκκινο τις διαδρομές που έχω ήδη κάνει. Υπάρχουν σελίδες που είναι ήδη καθαρό κόκκινο.

– Ποιο ήταν το κύριο αξιοθέατο της ποδηλασίας;

– Ενώ γεννήθηκαν φιλίες, ανακαλύψαμε τη χώρα μας με νέους ανθρώπους. Μην οδηγείτε γύρω από το τοπίο, αλλά πλησιάστε τη φύση και τους ανθρώπους. Ψάχναμε τα βουνά γιατί έπρεπε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις. Αλλά αυτές δεν ήταν βάναυσες αποστάσεις, ούτε τεράστιες προκλήσεις, συνήθως μόνο σαράντα ή πενήντα χιλιόμετρα. Ως μαθητές γυμνασίου, μπορέσαμε να το κάνουμε αυτό εύκολα και ευχάριστα. Φτάσαμε στον προορισμό μας το απόγευμα και κλείσαμε τη μέρα με φωτιά το βράδυ. Ήταν πολύ ευχάριστα ταξίδια. Αργότερα, συγκέντρωσα τα παιδιά των οικογενειών ελληνοκαθολικών ιερέων για να αναπτύξω την αίσθηση ότι ανήκουν σε αυτούς. Μετά, σιγά σιγά, αυτά τα ταξίδια έγιναν σημαντικό κομμάτι της ιερατικής μου ζωής και με τον καιρό μετατράπηκαν σε προσκυνήματα.

– Πώς γεννήθηκαν τα μεγάλα ποδηλατικά προσκυνήματα;

– Το 2017, μετά από πρόταση του επισκόπου Atanáz Orosz, πήρα τη διαδρομή Mariazell-Csíksomlyó. Διανύσαμε 1.369 χιλιόμετρα. Είχα την ιδέα ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα προσκύνημα με κατεύθυνση βορρά-νότου, οπότε ταξιδέψαμε τη διαδρομή Częstochowa-Međugorje σε τρία καλοκαίρια. Φέτος προχωράμε παρακάτω και θα πάμε από την Częstochowa στο Βίλνιους.

– Πόσο κοστίζει η απόσταση από το Częstochowa προς το Βίλνιους; Έχετε ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες σας;

– Διανύουμε 789 χιλιόμετρα σε οκτώ ημέρες. Το έδαφος δεν είναι δύσκολο, διασχίζουμε την πολωνική και λιθουανική πεδιάδα. Θέλει όμως και αντοχή, δεν φτάνει ο ενθουσιασμός, πρέπει να μπορείς να το διαχειριστείς σωματικά. Το αθλητικό προσκύνημα είναι μια πρόκληση σωματική και ψυχική, που απαιτεί προετοιμασία και προσοχή. Προηγουμένως, πρέπει να προετοιμαστώ και να προπονηθώ για να μπορώ να μπαίνω στη σέλα κάθε πρωί και να διανύω τα εκατό χιλιόμετρα την ημέρα.

Καθώς έρχεται η άνοιξη, δεν μπορείς να με βγάλεις ούτε από τη σέλα. Για μένα το ποδήλατο είναι το βασικό μέσο μεταφοράς και κάθε ταξίδι είναι προετοιμασία για το μεγάλο καλοκαιρινό προσκύνημα.

Αλλά δεν θα έλεγα απαραίτητα αυτές τις ασκήσεις, μου αρέσει απλώς να χαλαρώνω, κάτι που είναι επίσης απαραίτητο στην πολυάσχολη δουλειά ενός ιερέα.

– Μετά τα πρώτα χιλιόμετρα συνηθίζει το σώμα στο φορτίο;

– Η αρχή του ταξιδιού, περίπου τα πρώτα εκατό χιλιόμετρα, είναι πάντα δύσκολη, μετά το σώμα συνηθίζει το φορτίο. Αλλά μια σέλα, όσο μαλακή κι αν είναι, μπορεί να σπάσει τον πισινό ενός άντρα. Αρχίζετε να το νιώθετε αυτό γύρω στην τέταρτη ή πέμπτη μέρα, από τότε το γεμισμένο κάθισμα και το παντελόνι δεν είναι πλέον αρκετά. Σε κάθε περίπτωση, παρά την ταλαιπωρία, πρέπει να το αντέξετε μετά και το έχουμε συνηθίσει. Κάνω ντους με κρύο νερό το πρωί, οπότε τα πρώτα δέκα μίλια είναι πολύ πιο εύκολα.

– Ανέφερε μια σωματική και ψυχική πρόκληση. Τι σημαίνει πραγματικά το αθλητικό προσκύνημα;

«Μίλησα ήδη για τις φυσικές πτυχές». Επιπλέον, η ψυχική στάση είναι επίσης καθοριστική. Αν κοιτάξω μέσα μου, μετά από μια ή δύο μέρες η ψυχή ανοίγει στον Θεό. Στην πορεία θα παραθέσω Θεία Λειτουργία, εναλλάξ κοινές προσευχές και χαλαρή ποδηλασία, υπάρχει και η δυνατότητα πνευματικής συνομιλίας και εξομολόγησης. Οι ενέργειες είναι σημαντικές. Έτσι, προσκύνημα σημαίνει και πνευματική ενδυνάμωση. Ενισχύει επίσης τη ζωή της πίστης βλέποντας το ζήλο των άλλων λαών.

Στις χώρες που άγγιξε ο δρόμος της Μαρίας, μπορούμε να δούμε σε πολλά μέρη όμορφα παραδείγματα λαϊκής θρησκευτικότητας.

Οι εκκλησίες είναι γεμάτες παντού κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, οι πόρτες των εκκλησιών παραμένουν ανοιχτές στις μικρές πόλεις, οι άνθρωποι απλά μπαίνουν το απόγευμα, κάνουν το σταυρό, γονατίζουν, στρέφονται στον Θεό, συζητούν τη μέρα τους μαζί του και μετά φεύγουν. Σπίτι. Όταν βλέπω κοινότητες που ζουν με πιο υποδειγματικό τρόπο από τη δική μου, με ενθαρρύνει και με διδάσκει να ζω ακόμα καλύτερα, ακόμα πιο όμορφα, ακόμα πιο ευάρεστα στον Θεό.

– Πώς σχετίζονται με την έκθεση στη φύση ενώ ταξιδεύετε;

«Έχουμε εμποτιστεί μέχρι το δέρμα περισσότερες από μία φορές, όχι δύο φορές, είναι μέρος αυτού του τρόπου ζωής». Αλλά δεν μου έχει μείνει αυτό, αλλά η εμπειρία του να είμαι κοντά στη φύση. Αν σιωπήσω και προσέχω τι υπάρχει γύρω μου, στο τραγούδι των πουλιών, στο θρόισμα του ανέμου, νιώθω σαν να είμαι μέρος της φύσης. Το 2005, με έναν συνάδελφο ιερέα ταξιδέψαμε από τη Βιέννη στο Mariapócs. Προσπαθήσαμε τόσο σκληρά να ζήσουμε το ταξίδι ως προσκύνημα, προσευχηθήκαμε τόσο πολύ που -είναι δύσκολο να το πω, αλλά νομίζω ότι δεν ήταν τυχαίο-

Τα πλάσματα του Θεού έχουν έρθει πολύ κοντά μας, όπως ήταν κάποτε στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης. Οδηγούσαμε με ταχύτητα είκοσι πέντε με τριάντα χιλιόμετρα την ώρα και ωδικά πτηνά μας συνόδευαν, ταξιδεύοντας μαζί μας για χιλιόμετρα.

– Τι εμπειρίες έχετε με τους δικούς σας περιορισμούς;

«Ήμουν έτοιμος να τα παρατήσω μια φορά». Αυτό συνέβη στον προαναφερθέντα δρόμο Bécs-Máriapócs το 2005, στα εκατό χρόνια από το τρίτο δάκρυ του Máriapócs. Έπρεπε να διανύσουμε εξακόσια χιλιόμετρα σε τέσσερις μέρες. Την πρώτη μέρα, όταν είχαμε διανύσει τα δύο τρίτα της απόστασης της ημέρας, συναντήσαμε έναν απάνθρωπο αντίθετο άνεμο κοντά στο Mosonmagyaróvár. Τότε κατάλαβα ότι το τέλος ήταν εδώ. Όμως δεν τα παράτησα, αν και ήταν δυσάρεστο, συνέχισα και δεν το μετάνιωσα, γιατί οι άλλες μέρες μου έφεραν υπέροχες εμπειρίες. Ως αρχηγός προσκυνήματος ποδηλάτων, το καθήκον μου είναι επίσης να παρακινώ την ομάδα. Συνεχίζουμε το ταξίδι μας ενθαρρύνοντας ο ένας τον άλλον μέχρι το τέλος. Μαζί προσευχόμαστε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και να ευχαριστήσουμε για τις καθημερινές αποστάσεις. Η κοινή πρόοδος, οι κοινές εμπειρίες, οι περιπέτειες και η κοινή προσευχή μας κρατούν ενωμένους και αυτό μας οδηγεί όλους μπροστά.

«Αναφέρατε πόσο σημαντικό είναι το μοίρασμα».

– Το αθλητικό προσκύνημα είναι μια κοινοτική εμπειρία. Προχωράμε μαζί, κάνουμε καλές συζητήσεις, γνωρίζουμε ο ένας τις χαρές και τις ανησυχίες του άλλου, βλέπουμε ο ένας τη ζωή του άλλου και αυτό οδηγεί σε πνευματικό σοκ.

Αυτό που μας κάνει πειθαρχημένους είναι πάνω από όλα το γεγονός ότι είμαστε μαζί, ότι κάνουμε ομάδα. Στόχος μας δεν είναι να νικήσουμε ο ένας τον άλλον, αλλά να παραμείνουμε μαζί όλη την ώρα. Περιμένουμε αυτούς που υστερούν, ξεκουραζόμαστε, αν χρειαστεί, ρίχνουμε την ψυχή μας ο ένας στον άλλο.

Τα περνάμε όλα μαζί, η καρδιά μας χτυπάει ταυτόχρονα. Είναι υπέροχο να φτάνεις στη γραμμή του τερματισμού έτσι. Αγκαλιαζόμαστε με τη μεγαλύτερη αγάπη, συγχαίρουμε ο ένας τον άλλον και είμαστε όλοι γεμάτοι ευγνωμοσύνη για όλες τις περιπέτειες, τις δυσκολίες και τις χαρές που ζήσαμε μαζί.

Συγγραφέας: Éva Trauttwein

Φωτογραφία: Attila Lambert

Ουγγρικό ταχυδρομείο

Η έντυπη έκδοση της συνέντευξης δημοσιεύτηκε στο τεύχος 26 Ιουνίου 2022 του Új Ember.