Ωστόσο, το αν η υποτίμηση, ή απλώς η προοπτική της, προκαλεί μια σημαντική και διαρκή αλλαγή στη συναλλαγματική ισοτιμία μιας χώρας και στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αποτελεί αντικείμενο συζήτησης εδώ και καιρό. Ένας από τους λόγους είναι η πληθώρα πληροφοριών. Η αξιολόγηση κρατικού κινδύνου (χώρα) βασίζεται κυρίως σε δημόσια μακροοικονομικά δεδομένα (πληθωρισμός, δημόσιο χρέος, συναλλαγματικά αποθέματα, οικονομική ανάπτυξη, τρέχον ισοζύγιο) προσβάσιμα σε όλους σε λίγα δευτερόλεπτα. Όσον αφορά την αξιολόγηση των γενικών συνθηκών και της οικονομικής πολιτικής μιας δεδομένης οικονομίας, υπάρχουν επίσης πολλές διαθέσιμες δημόσιες πηγές.

Σήμερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) δημοσιεύει επίσης τα λεγόμενα έγγραφα διαβούλευσης του άρθρου 4, μαζί με τα δικά του αξιολογικά σχόλια. Το ΔΝΤ προετοιμάζει τακτικές προβλέψεις για την οικονομική τροχιά της παγκόσμιας οικονομίας, των περιφερειών και των κρατών μελών. Εάν μια χώρα είναι μέλος του ΟΟΣΑ ή της ΕΕ (και είμαστε και εμείς), τίθεται υπό έλεγχο. Διαφορετικά, οι αναλύσεις κινδύνου χώρας προετοιμάζονται τακτικά από μεγάλες τράπεζες, ιδρύματα εγγύησης εξαγωγών και ερευνητικά κέντρα. Εν ολίγοις: οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές των οίκων αξιολόγησης είναι μόνο μία από τις πολλές.

Γιατί λοιπόν οι συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα πρέπει να λαμβάνουν πιο σοβαρά τις αξιολογήσεις και τις προοπτικές των οίκων αξιολόγησης από άλλες δημόσιες προβλέψεις; Το ερώτημα είναι ακόμη πιο εύλογο αφού κατά τη διάρκεια της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας επικρίθηκαν έντονα για τη συχνή εσφαλμένη ταξινόμηση του κινδύνου των χρηματοπιστωτικών προϊόντων και των εκδοτών τους. Οι κυβερνήσεις συχνά τρίβουν τα λάθη της εποχής στη μύτη των ιδρυμάτων αξιολόγησης όταν υποβαθμίζουν τις αξιολογήσεις κινδύνου χωρών.

Στην πραγματικότητα, αυτές οι επικρίσεις είναι αρκετά απαξιωμένες, καθώς οι προβλέψεις των κρατικών κινδύνων σπάνια κάνουν πολύ λάθος.

Για να ποσοτικοποιηθεί ο κίνδυνος των κρατικών τίτλων, ξεκινούν από υπολογισμούς συσχέτισης που βασίζονται σε δεδομένα από χώρες σε παρόμοια κατάσταση. Φυσικά, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές απαιτούν υποθέσεις σχετικά με τις μελλοντικές οικονομικές διαδικασίες και τις πολιτικές εξελίξεις. Για να γίνει αυτό, η επαγγελματική ομάδα των οίκων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας συναντά εκπροσώπους της κυβέρνησης, του επιχειρηματικού τομέα και της κοινότητας των αναλυτών στην αντίστοιχη χώρα και στη συνέχεια, με βάση τις γνώσεις και τις εντυπώσεις που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών στο πεδίο, η δημοσιευμένη ταξινόμηση κινδύνου μπορεί να διαφέρει κατά μία μονάδα προς τα πάνω ή προς τα κάτω από τη βαθμολογία που προκύπτει από τον υπολογισμό του μοντέλου.

Η δυνατότητα άμεσης διαβούλευσης διακρίνει τους μεγάλους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας από τους εμπορικούς ή ακαδημαϊκούς αναλυτές, η κατάστασή τους μοιάζει περισσότερο με τις μελέτες χωρών του ΟΟΣΑ, της ΕΤΑΑ, της ΕΕ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΔΝΤ – αλλά πιο ανεξάρτητοι από αυτούς. Θα πρέπει να είναι: Ο σκοπός της αξιολόγησης είναι να παρέχει αντικειμενικές πληροφορίες σε όσους προετοιμάζονται για μια απόφαση διαπραγμάτευσης που αφορά τους κρατικούς τίτλους της αντίστοιχης χώρας.

Με βάση τη συνήθη διαδικασία αξιολόγησης, μπορεί να υποτεθεί ότι όταν ο Fitch επιβεβαίωσε την αξιολόγηση κινδύνου της ουγγρικής κυβέρνησης (BBB) ​​στις 22 Ιουλίου και πρόσθεσε ακόμη και ένα σταθερό σχόλιο προοπτικής, πραγματοποίησε μια επαγγελματική συνάντηση με κυβερνητικούς αξιωματούχους εκ των προτέρων και έλαβε υπόψη λογαριάζουν τις πληροφορίες που έλαβαν από αυτούς για τα μέτρα λιτότητας που ανακοινώθηκαν έως τις 14 Ιουλίου. Επιπλέον, δεν είναι κουραστικό να υποθέσουμε ότι η χρονική στιγμή της πολιτικής απόφασης για αυστηροποίηση των κανόνων KATA και αλλαγή των τιμολογίων μητρώου κατά κάποιο τρόπο συνυπολογίστηκε στην ατζέντα της δημόσιας αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας: η κυβέρνηση ήθελε να προβλέψει μια επιδείνωση.

Αλλά αυτό έγινε τον Ιούλιο. Τώρα, στις 12 Αυγούστου, ένας άλλος οίκος αξιολόγησης πήρε μια διαφορετική απόφαση κάποια στιγμή, πιθανότατα μετά από παρόμοια τοπική προσοχή. Αυτή τη φορά, η επίσημη αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών απέφυγε τον προσβλητικό τόνο που επικρατούσε νωρίτερα και προσπάθησε να δει τη θετική πλευρά: ο κίνδυνος χώρας της Ουγγαρίας εξακολουθεί να βρίσκεται στην επενδυτική κατηγορία. “Η Standard & Poor’s (S&P) αναθεώρησε επίσης και επιβεβαίωσε την αξιολόγηση BBB της Ουγγαρίας, αλλάζοντας την προοπτική αξιολόγησης από σταθερή σε αρνητική λόγω κινδύνων επιδείνωσης των εξωτερικών οικονομικών συνθηκών. Οι αναλυτές της S&P αναφέρουν θετικά τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης της Ουγγαρίας που ελήφθησαν τους τελευταίους μήνες και τη δέσμευση της κυβέρνησης αυτή την κατεύθυνση». – έγραψε ο πρωθυπουργός στην ανακοίνωση.

Πράγματι, η BBB παρέμεινε, η αρνητική ρήτρα διαμαρτυρίας δείχνει μόνο ότι υπάρχει σημαντική πιθανότητα υποβάθμισης εντός του εξεταζόμενου χρονικού πλαισίου.

Δεν υπάρχει λόγος να παραπονιόμαστε τώρα για κάποιου είδους πολιτικά υποκινούμενη και αναξιοπρεπή μεταχείριση. Επιπλέον, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα από τη δεκασέλιδη ανάλυση αποτίμησης της S&P ότι με βάση τη μακροοικονομική κατάσταση της Ουγγαρίας, ιδίως τον δείκτη του δημόσιου χρέους μας, ο οποίος υπερβαίνει τον μέσο όρο της ομάδας χωρών με παρόμοια πιστοληπτική αξιολόγηση, η αξιολόγηση BBB θα μπορούσε επίσης να προκύψει εκτός της μακροοικονομικής μεθοδολογίας Βασισμένο στο.

Μεταξύ των μεγάλων ομάδων αξιολόγησης, δεν υπάρχει ούτε μία στην οποία τα δεδομένα της Ουγγαρίας να χωρούν στις δύο πρώτες στην κλίμακα αξιολόγησης 1 (καλύτερη) και 6 (χειρότερη). Μια μέση τιμή (3) αποδίδεται στην κατάσταση της οικονομίας, στην κατάσταση του εξωτερικού ισοζυγίου και στη νομισματική μας κατάσταση. Ωστόσο, η αξιολόγηση των ιδρυμάτων είναι ακόμη χειρότερη (4).: το απρόβλεπτο των μέτρων οικονομικής πολιτικής, το εξαιρετικά συγκεντρωτικό σύστημα λήψης αποφάσεων, οι αδύναμοι έλεγχοι και ισορροπίες, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού της ανεξαρτησίας των δικαστηρίων. και την κατάσταση του προϋπολογισμού, καθώς και την τρέχουσα και μελλοντική επιβάρυνση του δημόσιου χρέους. Το BBB-minus θα εξακολουθούσε να σημαίνει επενδυτικός βαθμός (ακριβώς αυτό), αλλά έφερε ανακούφιση ότι το BBB παρέμεινε, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό από την άποψη των διεθνών όρων έκδοσης ομολόγων.

Αξίζει όμως να μελετήσετε προσεκτικά τις ενότητες αξιολόγησης. Παρά τη διπλωματική διατύπωση, η πιστοληπτική ικανότητα απαριθμεί ουσιαστικά αδυναμίες που αναφέρονται επίσης τακτικά από εγχώριους αναλυτές με πιο επιφυλακτικό ή ειλικρινές ύφος. Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι οι υποθέσεις πίσω από τη διατήρηση της βαθμολογίας BBB. Ένα από αυτά είναι ότι οι συγκρούσεις και οι διαφορές με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα επιλυθούν: η ουγγρική κυβέρνηση θα κάνει επαρκείς παραχωρήσεις στους τομείς των δημοσίων προμηθειών, της έννομης τάξης και της ενεργειακής πολιτικής, και έτσι θα έχει πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους. Η μακροοικονομική βάση βασίζεται σε αυτό το σενάριο: την περίοδο 2023-25, θα εισρεύσουν κεφάλαια της ΕΕ που ανέρχονται στο 4% του ΑΕΠ και, επομένως, η ουγγρική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται το 2023 μετά την αύξηση 5,1% του ΑΕΠ που αναμένεται φέτος , αν και μόνο 2,3%. Αν, από την άλλη πλευρά, υπήρχε διακοπή στις εισαγωγές φυσικού αερίου και μπλοκάρονταν τα κονδύλια της ΕΕ, η ανοιχτή (και δυστυχώς ενεργοβόρας) οικονομία της Ουγγαρίας θα συρρικνωθεί το επόμενο έτος.

Προφανώς, η πρόγνωση της S&P δεν διαφέρει σημαντικά από τις προβλέψεις διεθνών οργανισμών και εθνικών ερευνητικών κέντρων για παρόμοια περίοδο και βασισμένη σε παρόμοιες υποθέσεις. ο οργανισμός αξιολόγησης αποδέχεται ουσιαστικά τα σχέδια προσαρμογής της κυβέρνησης για το έλλειμμα του προϋπολογισμού ή τη μείωση του πληθωρισμού στην ονομαστική τους αξία στη βασική δημοσιευμένη έκδοση. Ωστόσο, αξίζει να επιστρέψουμε στην ίδια την αξιολόγηση, σκεπτόμενοι πού η αξιολόγηση BBB (ή BBB-μείον μετά από μια πιθανή υποβάθμιση ενός βήματος) βάζει τους ουγγρικούς κρατικούς τίτλους και τον ουγγρικό δημόσιο κίνδυνο στη μέση των σημερινών επιπλοκών.

Η αξιολόγηση του οργανισμού αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας βασίζεται σε ένα συγκεκριμένο σύνολο κριτηρίων, έτσι ώστε να λαμβάνει υπόψη μόνο εν μέρει πτυχές της οικονομικής ανάπτυξης, της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και της θεσμικής τάξης. Ίσως η ουγγρική κοινή γνώμη (και οι εθνικοί αξιωματούχοι) να μην έχουν αυτή την εικόνα για τα ουγγρικά κρατικά οικονομικά. Μπορεί ακόμη να λεχθεί ότι η ταξινόμηση που ελήφθη από τους κύριους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας δεν επηρέασε σημαντικά το κόστος πρόσβασης σε κεφάλαια τα προηγούμενα έτη.

Τώρα όμως είναι ένας διαφορετικός κόσμος. Το διεθνές επιτόκιο έχει αυξηθεί σημαντικά και δεν μπορεί να αποκλειστεί περαιτέρω αύξηση των τιμών στις πιστωτικές αγορές.

Το ουγγρικό ισοζύγιο πληρωμών μετατράπηκε από πλεόνασμα σε έλλειμμα σε σύντομο χρονικό διάστημα. και στις διεθνείς αγορές, τα επίπεδα κινδύνου παρακολουθούνται ακόμη πιο στενά από πριν. Μπορούμε να πούμε για να καθησυχάσουμε τους εαυτούς μας ότι δεν είναι ντροπή να έχουμε την κατάταξη BBB, αφού την έχουν και το ιταλικό και το πορτογαλικό κράτος. Η αξιολόγηση της Ουγγαρίας είναι δύο βαθμίδες πάνω από την ελληνική βαθμολογία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους ορισμένων νότιων κρατών μελών είναι πολύ υψηλότερος από το δικό μας (όπως αυτό της Κροατίας).

Ωστόσο, γνωρίζουμε καλά ότι η χρηματοοικονομική ομπρέλα των κρατών μελών της ευρωζώνης είναι διαφορετικής φύσης και ποιότητας από εκείνα που δεν έχουν υιοθετήσει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Δεν έχουν μείνει πολλοί. Η σουηδική ή η δανική περίπτωση είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας. Θα μείνουμε τρεις στην περιοχή για το άμεσο μέλλον. Ωστόσο, η πολωνική ή ιδιαίτερα η τσεχική ταξινόμηση κινδύνου αντικατοπτρίζει ότι η κατάστασή μας είναι λιγότερο ευνοϊκή όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά. Αν υπήρχε μια χώρα που χρειαζόταν βοήθεια και δάνεια από την ΕΕ, αυτή ήταν η Ουγγαρία. Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο τα ιδρύματα αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας θεωρούν λογικό και θεμελιώδες να επιλύουν τις διαφορές για το κράτος δικαίου σε πρώιμο στάδιο και να καλύπτουν την αυξανόμενη ανάγκη για εξωτερική χρηματοδότηση με την ΕΕ.

Οι λόγοι για τη συνεχιζόμενη αποδυνάμωση του φιορίνι μπορεί να είναι πολλοί, αλλά οι αμφιβολίες και οι κυμαινόμενες προσδοκίες των κατόχων νομισμάτων – εγχώριων και ξένων – φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στη συναλλαγματική ισοτιμία από ό,τι θα προέκυπτε από τα επίπεδα επιτοκίων και τους μακροοικονομικούς δείκτες.

Εικόνα εξωφύλλου: Getty Images