Diána Ürge-Vorsatz: Θανατηφόρα κύματα καύσωνα, φθίνουσα γεωργία, έλλειψη νερού και πλημμύρες θα μπορούσαν να πλήξουν την Ευρώπη

Σύμφωνα με την έκθεση της IPCC, μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 ℃ μπορεί να επιτευχθεί ήδη από το 2040, οι συνέπειες της οποίας συζητήθηκαν από την Diána Ürge-Vorsatz στο Press Club of the Halfway Degree.

Έχουμε ακόμα κάποια περιθώρια για να περιορίσουμε την κλιματική αλλαγή, αλλά με την πάροδο του χρόνου θα συρρικνωθεί. Αυτή είναι η γνώμη των επιστημόνων που συνέβαλαν στην έρευνά τους στην έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα. Η έκθεση επικεντρώνεται στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στις σχετικές φυσικές και κοινωνικές ευπάθειες και στις δυνατότητες προσαρμογής. Στο Press Club of Halfway, η φυσικός Diána Ürge-Vorsatz, καθηγήτρια στο CEU, ρωτήθηκε για τα βασικά ευρήματα.

Είπε ότι η πρόσφατη έκθεση καθιστά για άλλη μια φορά σαφές ότι η κλιματική αλλαγή απειλεί την ευημερία, την υγεία, τα μέσα διαβίωσης και το μέλλον της ίδιας της Γης.

Η Diána Ürge-Vorsatz είπε ότι σήμερα περισσότερο από το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού, ή περίπου 4,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, ζουν σε αστικές περιοχές και ότι 5 εκατομμύρια από αυτούς πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω της κλιματικής αλλαγής. Και μόνο χειρότερα θα γίνει.

Οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη συνήθως εκδηλώνονται με αυξανόμενα κύματα καύσωνα στην Ευρώπη, καταστροφικές καταιγίδες στην Αμερική και παρατεταμένες ξηρασίες στην Αφρική.

Η Diána Ürge-Vorsatz παρουσίασε σενάρια κλιματικής αλλαγής μέσω του διαγράμματος «φλεγόμενη χόβολη». Με βάση τις τρέχουσες γνώσεις μας

Ενα δ

φαίνεται πιθανό ότι θα επιτευχθεί αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5°C ήδη από το 2040. Το ερώτημα είναι αν μπορούμε να σταματήσουμε τη διαδικασία εδώ.

Είτε έτσι είτε αλλιώς, η βιοποικιλότητα της Γης μπορεί να υποστεί σοβαρή ζημιά έως και 1,5 βαθμούς Κελσίου, από τα κοράλλια της θάλασσας μέχρι την πανίδα των ψηλών βουνών. Η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει τότε τέσσερις κύριους παράγοντες κινδύνου: θανατηφόρα κύματα καύσωνα, σοβαρή επιβράδυνση της γεωργίας, λειψυδρία και πλημμύρες.

Μεταξύ 1,5 και 3 βαθμών Κελσίου, η θνησιμότητα μπορεί να πολλαπλασιαστεί με δύο έως τρεις. Στη Νότια Ευρώπη – και με την κλιματική αλλαγή, η Ουγγαρία θα ανήκει όλο και περισσότερο σε αυτήν την περιοχή – ο αριθμός των ημερών άνω των 35 βαθμών Κελσίου θα αυξηθεί κατά 30 με 40 και το ανθρώπινο σώμα θα δυσκολεύεται πολύ να προσαρμοστεί σε αυτήν. Οι δασικές πυρκαγιές θα γίνουν πιο συχνές και ως αποτέλεσμα τα δάση δεν θα μπορούν να απορροφήσουν την ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που χρειάζονται.

Η ουγγρική γεωργία θα μπορούσε να είναι ένας από τους μεγάλους χαμένους από αυτές τις αλλαγές, γιατί εάν η θέρμανση είναι μεγαλύτερη από 3 βαθμούς Κελσίου, η απόδοση του καλαμποκιού θα μειωνόταν στο μισό.

Η λύση θα ήταν η πιο εντατική άρδευση, αλλά λόγω της αυξανόμενης λειψυδρίας οι πιθανότητες είναι ελάχιστες. Οι περιόδους ξηρασίας αναμένεται να αυξηθούν σε δύο εβδομάδες. Η λειψυδρία θα είναι πρόβλημα όχι μόνο στον δημόσιο εφοδιασμό και τη γεωργία, αλλά και σε βιομηχανικούς τομείς με υψηλή κατανάλωση νερού και ενέργειας.

Οι πλημμύρες, ειδικά σε παράκτιες περιοχές, θα μπορούσαν να επιδεινωθούν – η Βενετία, για παράδειγμα, θα μπορούσε να βρίσκεται σε ακραίο κίνδυνο – αλλά οι πλημμύρες των ποταμών θα γίνουν επίσης πιο σοβαρές.

Ο ερευνητής προειδοποίησε ότι οι μέθοδοι αντιμετώπισης που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος είναι ανεπαρκείς ή εντελώς ελαττωματικές.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού είναι ο κλιματισμός. Αυτές οι συσκευές είναι ενεργοβόρες και παράγουν επιβλαβείς εκπομπές, θερμαίνοντας έτσι τις πόλεις ενώ δροσίζουν τα σπίτια και τους εσωτερικούς χώρους. Επιπλέον, το ανθρώπινο σώμα επιβαρύνεται επίσης από μεγάλες διαφορές θερμοκρασίας και ο κακός εξοπλισμός μπορεί να μεταδώσει ακόμη και διάφορες λοιμώξεις. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να σκιάζετε όσο το δυνατόν περισσότερες επιφάνειες από μπετόν, δρόμους, χώρους στάθμευσης, με μεγάλα φυλλοβόλα δέντρα που λειτουργούν και ως εξατμιστή και ως κλιματιστικό.

Το «φαινόμενο της θερμικής νησίδας» των πόλεων θα μπορούσε να εξαλειφθεί, όπως έχει γίνει στη Βαρκελώνη για παράδειγμα: με την ανάπτυξη ποδηλατοδρόμων, την ανάπτυξη του δικτύου του μετρό και την απαγόρευση των αυτοκινήτων. Πρέπει να μοιραζόμαστε τον βιότοπό μας με τη φύση.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, το πρόβλημα στην Ουγγαρία είναι ότι η γεωργία λειτουργεί με πολύ εντατικές μεθόδους και αυτό εις βάρος της βιοποικιλότητας. Θα πρέπει να υπάρχει περισσότερος χώρος για τη γεωργοδασοκομία, την ποικιλομορφία των καλλιεργειών, η οποία είναι επίσης ευεργετική για τους πληθυσμούς των εντόμων, καθώς μόνο έτσι τα παράσιτα μπορούν να έχουν φυσικούς εχθρούς. Με την αύξηση των χημικών ουσιών, το οικοσύστημα είναι ακόμη λιγότερο ικανό να αμυνθεί και τα παθογόνα που μεταφέρουν ασθένειες εξαπλώνονται επίσης πιο εύκολα.

«Μπορεί η ενεργειακή κρίση λόγω της τρέχουσας πολεμικής κατάστασης να επιταχύνει ή να επιβραδύνει τη μετάβαση στη βιώσιμη ενέργεια; – Σε ρώτησα ότι μου αρέσει η Ουγγαρία.

Σύμφωνα με την Diána Ürge-Vorsatz, μια τέτοια έκτακτη ανάγκη μπορεί πάντα να δώσει νέα ώθηση, όπως είδαμε στην περίπτωση της επιδημίας του κορωνοϊού. Είπε ότι η κατασκευή νέας υποδομής φυσικού αερίου θα ήταν η λάθος απάντηση γιατί, ενώ θα μπορούσαμε να αποσυνδεθούμε από τη ρωσική πηγή, θα οδηγούσε σε ακόμη υψηλότερες εκπομπές.

Ωστόσο, υπενθύμισε ότι το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιείται για θέρμανση και ότι το 80-90% αυτού θα μπορούσε να αντικατασταθεί από ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις στον κτιριακό τομέα.

Και, φυσικά, πρέπει να δοθεί περισσότερος χώρος στις εναλλακτικές ενέργειες. Δυστυχώς, πρόσθεσε, αυτά τα πράγματα εξαρτώνται συχνά από βιομηχανικά συμφέροντα παρά από ανθρώπους.

Είναι η γενετική τροποποίηση καλή ή κακή προσαρμογή; Προέκυψε μια άλλη ερώτηση. Η καθηγήτρια δεν ήθελε να πάρει θέση επ’ αυτού γιατί πιστεύει ότι χρειάζονται ανθεκτικά είδη για την τροφή της Γης, αλλά από την άλλη πλευρά, πολλοί βλέπουν τη λύση περισσότερο στα είδη που βρίσκονται κοντά στη φύση. Αξίζει να εξεταστεί πρώτα η δυνατότητα αυτών και μετά η τεχνολογική λύση.

Όπως έχει ειπωθεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, η τιμή της αρχαίας γεωργικής γνώσης πρέπει να αποκατασταθεί παγκοσμίως, και αυτό είναι επίσης πολύ απαραίτητο στην Ουγγαρία: η ποικιλία κάθε φυτικής ποικιλίας είναι ένα πολύ καλό μέσο ελέγχου.