Σχεδόν κάθε εταιρεία έχει υπαλλήλους που πιστεύουν ότι ο χώρος εργασίας τους είναι τοξικός.

Ο όρος έχει γίνει πλέον ένας όρος-ομπρέλα για να περιγράψει σχεδόν κάθε είδος προβλήματος στο χώρο εργασίας, από ανήθικη, καταχρηστική, μεροληπτική ή ακόμα και παράνομη συμπεριφορά, μέχρι καθημερινά θέματα όπως τακτικές υπερωρίες, κακές συνθήκες εργασίας, χαμηλές αμοιβές, εκφοβισμός από τα αφεντικά ή επαγγελματική εξουθένωση. .

Τα τελευταία χρόνια, εμβληματικές εταιρείες και οι ηγέτες τους έχουν κατηγορηθεί ότι δημιουργούν τοξικά περιβάλλοντα όπως π.χ

• Ο Είσαι εδώόπου, σύμφωνα με αναφορές των εργαζομένων, η υπερφόρτωση εργασίας ήταν τόσο μεγάλη σε ορισμένες στιγμές που πολλοί άνθρωποι υπέστησαν ατυχήματα και διάφορα προβλήματα υγείας λόγω κόπωσης (π.χ. τενοντίτιδα, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα).

  Αρκετοί άνθρωποι έχουν μηνύσει την εταιρεία για διακρίσεις λόγω φύλου, ρατσισμό και σεξουαλική παρενόχληση.

• Απασχολεί δεκάδες χιλιάδες υπαλλήλους σε όλο τον κόσμο Στην Ubisoft ένα τεράστιο σκάνδαλο που προκύπτει από τη δημοσιοποιημένη σεξουαλική παρενόχληση, τον εκφοβισμό και το σεξιστικό περιβάλλον. Το 2020, για παράδειγμα, το ένα τέταρτο (!) των εργαζομένων δήλωσε ότι ήταν θύμα ή μάρτυρας κακοποίησης στη γαλλική εταιρεία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ταλαντούχοι νέοι προγραμματιστές να προσπαθούν να αποφύγουν την Ubisoft όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά σίγουρα δεν σχεδίαζαν μια μακροπρόθεσμη καριέρα στην εταιρεία.

Η σημασία της θεραπείας των ανθρώπων έχει πραγματικά εκτιμηθεί από την επιδημία του κοροναϊού και οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν δημιουργήσει την τέλεια διεπαφή για τους υπαλλήλους ώστε να μοιράζονται τα παράπονά τους μεταξύ τους και ακόμη και με τον κόσμο ή να επιλύουν ζητήματα. περιπτώσεις σύγκρουσης στην εταιρεία τους.

Καθώς περισσότερες περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο πυροδοτούν ισχυρές αντιδράσεις, περισσότεροι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο ορισμός του όρου τοξικός χώρος εργασίας είναι στην πραγματικότητα ασαφής και ανακριβής.

Ο τοξικός τίτλος σταδιακά γίνεται τόσο κοινότοπος που χάνει το νόημά του και βοηθάει ακόμη και στην απόκρυψη των πραγματικών προβλημάτων στη δουλειά.

Poison Darts

Η προέλευση του όρου δηλητηριώδης χρονολογείται από τους αρχαίους Σκύθες τοξότες. Εκείνη την εποχή, οι πολεμιστές βούτηξαν τις αιχμές των βελών τους σε ένα μείγμα αίματος, κοπριάς και δηλητηρίου φιδιού, που οι Έλληνες ονόμαζαν toxicon pharmakon, δηλαδή δηλητηριασμένα βέλη. Ο όρος «τοξικό» καταγράφηκε για πρώτη φορά στα αγγλικά τον 17ο αιώνα.

Κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης, οι εταιρείες που χρησιμοποιούν επικίνδυνες και καρκινογόνες χημικές ουσίες αναφέρονταν ως τοξικοί χώροι εργασίας, που σημαίνει ότι το επίθετο για ένα τοξικό περιβάλλον χρησιμοποιήθηκε αρχικά με την αυστηρότερη έννοια του όρου. Εάν πρέπει να γίνουν πιστευτές οι ετυμολογικές εξηγήσεις, αυτή η λέξη εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως μεταφορά στον τομέα της υγείας: ένας οδηγός διαχείρισης του 1989 όρισε τους τοξικούς χώρους εργασίας ως εκείνους όπου οι συγκρούσεις μεταξύ συναδέλφων είναι τακτικές, οι στόχοι και οι αξίες είναι ασαφείς, η επικοινωνία είναι επιθετική και οι συνάδελφοι δεν είναι παρά σύγκρουση. θεωρούνται πόρος προς εκμετάλλευση.

Τις επόμενες δεκαετίες, η λέξη τοξικό εξαπλώθηκε σταδιακά παντού. Τόσο πολύ που το 2018, το Λεξικό της Οξφόρδης το επέλεξε ως λέξη της χρονιάς μετά το κίνημα #MeToo, η τοξική αρρενωπότητα και τα επιβλαβή εργασιακά περιβάλλοντα έφεραν το θέμα στο επίκεντρο.

Μια υπερφουσκωμένη λέξη

Σιγά σιγά άρχισε να χρησιμοποιείται ο όρος τοξικός για να περιγράψει τα πάντα, ακόμα και μικρές ενοχλήσεις στη δουλειά.

Η λέξη είναι υπερβολικά διογκωμένη, χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει δραματικά καταστάσεις που δεν είναι στην πραγματικότητα τοξικές, αλλά είναι, για παράδειγμα, μια αρνητική εμπειρία με έναν κακό οδηγό.

– είπε Τόμας Έρικσον ειδικός στην έρευνα συμπεριφοράς από τη Στοκχόλμη, συγγραφέας του βιβλίου Surrounded By Bad Bosses, σύμφωνα με το άρθρο του BBC. Ο όρος τοξικό είναι απλώς τόσο υπερβολικός στον χώρο εργασίας που δεν αντιδρώ καν όταν τον βλέπω πια, πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον Erikson, δεν είναι στην πραγματικότητα οι τοξικοί χώροι εργασίας που έχουν πολλαπλασιαστεί, αλλά η ίδια η λέξη που έχει υιοθετηθεί και διαδοθεί «πάρα πολύ» από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ενώ η τεχνολογία δημιουργεί όλο και περισσότερες ευκαιρίες για να μιλήσουν ενάντια σε ένα πραγματικά επιβλαβές εργασιακό περιβάλλον, ενθαρρύνει επίσης τους εργαζόμενους να μοιραστούν τα παράπονά τους υπό την αιγίδα μιας γενικής ιδέας, ενός όρου που έχει σχεδόν αποκτήσει μια ζωή από μόνος του.

Αν κάποιος αναζητήσει τον όρο #toxicworkplace, για παράδειγμα, εκατοντάδες χιλιάδες αποτελέσματα θα εμφανιστούν σε χρόνο μηδέν.

Βίντεο, αναρτήσεις στο LinkedIn, άρθρα σε περιοδικά και επιστημονικά άρθρα για την ψυχολογία και τους ανθρώπινους πόρους, συλλογές με προειδοποιητικά σημάδια, ειδικοί και σύμβουλοι παρατάσσονται σε σχεδόν ατελείωτες σειρές.

Η κατάρα ενός κατώτερου επιπέδου ανοχής

Τα κοινωνικά δίκτυα προσφέρουν σε όλο και περισσότερους ανθρώπους την ευκαιρία να καταγγείλουν συνθήκες εργασίας που δεν είναι πλέον αποδεκτές -ακόμα και αυτές που δεν είναι απαραίτητα τοξικές- τραβώ την προσοχή Σύμφωνα με το BBC, η Natalie Norfus είναι η διευθύνουσα ιδιοκτήτρια της The Norfus Firm, μιας εταιρείας συμβούλων ανθρώπινου δυναμικού που εδρεύει στο Μαϊάμι των Ηνωμένων Πολιτειών.

Από την πανδημία, το επίπεδο ανοχής σε χώρους εργασίας που θεωρούνται προβληματικοί έχει μειωθεί

– τόνισε.

Οι άνθρωποι έχουν επανεκτιμήσει την αξία της εργασίας και αναρωτιούνται εάν οι εταιρικές κουλτούρες που χαρακτηρίζονται από συνεχές άγχος, ένταση, φωνές, περιορισμένες προθεσμίες και εξάντληση είναι πραγματικά ικανοποιητικές. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι είναι πολύ πιο πιθανό να παραπονεθούν για πράγματα για τα οποία δεν θα είχαν παραπονεθεί πριν.

Τα άρθρα μας σχετικά με τις τελευταίες τάσεις ανθρώπινου δυναμικού είναι διαθέσιμα εδώ. Απόλυση, τσακωμός με συναδέλφους, εξάντληση, αφόρητοι συνάδελφοι ή οι απαιτήσεις της Γενιάς Ζ; Παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις στον κόσμο της εργασίας.

Donald Sull, λέκτορας στο MIT Sloan School of Management στη Μασαχουσέτη των Ηνωμένων Πολιτειών Ωστόσο, η τοποθέτηση όλων των θεμάτων στο χώρο εργασίας κάτω από μια ομπρέλα σημαίνει ότι οι πραγματικά επικίνδυνες περιπτώσεις και περιβάλλοντα δεν λαμβάνονται τόσο σοβαρά όσο θα έπρεπε.

Ο όρος απαξιώνεται. Εάν όλα όσα δεν σας αρέσουν είναι τοξικά, τότε αυτός ο αρνητικός δείκτης χάνει τη δύναμή του.

– Αυτός είπε. Πρόσθεσε: Αυτό είναι επιβλαβές, έστω και μόνο επειδή όταν οι ηγέτες έρχονται αντιμέτωποι με αυτήν την κατηγορία, είναι ευκολότερο να την απορρίψουν ως απλώς τσιτάτο.

Ας πιασουμε δουλεια!

Σύμφωνα με τον Sull, επιπλέον, οι διαμάχες μεταξύ ανθρώπων, τις οποίες οι σημερινοί εργαζόμενοι συχνά χαρακτηρίζουν αμέσως ως τοξικές, συχνά δεν είναι – στην πραγματικότητα, σε ορισμένες περιπτώσεις αυτές οι συγκρούσεις είναι σημαντικές για την επιτυχία, ιδιαίτερα σε ανταγωνιστικούς και καινοτόμους τομείς.

Αν τηλεφωνήσω στο HR και πω ότι το αφεντικό μου είναι «τοξικό», τι σημαίνει αυτό στην πραγματικότητα;

» ρώτησε ο Ντόναλντ Σουλ. Με αυτήν την τεχνική, το ένα άτομο κατηγορεί αυτόματα το άλλο και απαλλάσσει τον εαυτό του από την ευθύνη αντί να καθίσει με τον κατάλληλο συνάδελφο, να βάλει το θέμα στο τραπέζι και να κάνει έναν ενήλικο διάλογο για το πώς μπορείτε να κάνετε τα πράγματα καλύτερα μαζί – προσθέτει ο Ντόναλντ Σουλ.

Σύμφωνα με τον ειδικό, ο όρος τοξικό θα πρέπει να επιφυλάσσεται για να περιγράψει τις πιο κραυγαλέες συμπεριφορές που είναι πραγματικά και ξεκάθαρα απαράδεκτες τόσο εντός όσο και εκτός του χώρου εργασίας. Όπως η άδικη μεταχείριση, η παρενόχληση, οι διακρίσεις ή άλλες παραβιάσεις του νόμου.

Είστε «απλώς» απογοητευτικοί ή ήδη τοξικοί

Είναι φυσιολογικό και θεμιτό για τους ανθρώπους να περιμένουν ότι όταν φτάσουν στο χώρο εργασίας τους, θα τους φέρονται με σεβασμό από τους άλλους και δεν θα μειονεκτούν λόγω ιδιοτήτων που δεν σχετίζονται με τις ικανότητές τους. Όποιος δημιουργεί μια τέτοια κατάσταση σπάει το ψυχολογικό συμβόλαιο με τον χώρο εργασίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Sull, ο πήχης πρέπει να είναι ψηλά όταν πρόκειται να χαρακτηρίσει έναν χώρο εργασίας ως τοξικό και πολλά εξαρτώνται από το πόσο ένα άτομο εμπιστεύεται τη διαίσθησή του. Κάποιος που τυγχάνει κακομεταχείρισης, υποτιμήσεως ή ασέβειας αισθάνεται βαθιά μέσα του ότι κάτι δεν πάει καλά, και ακόμη και στο τέλος της εργάσιμης ημέρας, δεν μπορεί να ξεχάσει τα τραύματα που υπέστη και αυτού του είδους το άγχος – ειδικά μακροπρόθεσμα – είναι πολύ καταστρεπτικός. .

Καλό θα ήταν να διατηρήσουμε τον όρο τοξικό για να περιγράψουμε τέτοιες περιπτώσεις και να χρησιμοποιήσουμε όρους όπως ενοχλητικό, απογοητευτικό ή απογοητευτικό για τον παραδοσιακό «γκρινιάρη στη δουλειά».

Πηγή εικόνας εξωφύλλου: Getty Images