Οι περισσότερες εκφράσεις που κυκλοφόρησαν στα Καρπάθια βοεβοδάτια από τους ιππείς των στεπών της βόρειας Μαύρης Θάλασσας, που έφεραν εδώ άλλοι νομαδικοί λαοί που έσπρωξαν από τα βάθη της Ασίας προς την Ευρώπη, μάλλον χάθηκαν τη νύχτα της εποχής. Ακόμη και οι φορείς αυτών των λέξεων με περσική ή αραβική χροιά αφομοιώθηκαν πολιτισμικά. Λίγοι, όμως, άντεξαν στη δοκιμασία του χρόνου και έτσι μας ξεπέρασαν. Ας αναφέρουμε όμως μερικά, για να διευκρινίσουμε: «Το «Berechet», για παράδειγμα, μπήκε στα ρουμανικά μέσω του καναλιού Cuman – baraχat = benedictus [Codex Cumanicus, 1303]. Στις τουρκικές γλώσσες προέρχεται από τα αραβικά, όπου το baraka

Να δείχνει σεβασμό γονατίζοντας

Στη συνέχεια: «Bərākā» ή «bərāktā» στα συριακά μεταφράζεται ως: γονατιστή προσευχή, αλλά και ευλογία, αφθονία, γονιμότητα. Είναι συνώνυμη με την εβραϊκή λέξη «barakah», που προέρχεται από το «berek» – «γόνατο» (σύμ. ακκαδικά «birku» = «γόνατο»). Η αραβική ονομασία προέρχεται από την αραμαϊκή μορφή του ρήματος “δείχνω σεβασμό γονατίζοντας”, “να είσαι ευλογημένος”. Ο όρος χρησιμοποιείται σήμερα στα Βαλκάνια, ιδιαίτερα στα τουρκικά και τα βουλγαρικά όπου προφέρεται με τον ίδιο τρόπο όπως και στα ρουμανικά.

Άνοιξη με τριαντάφυλλα

Μια άλλη λέξη με ανατολίτικες αντηχήσεις: αρνί. Τι υποδηλώσεις έχει και πώς διείσδυσε στο ρουμανικό λεξιλόγιο; Εθνολόγος Gheorghiță Ciocioi: «Ο όρος προέρχεται από τα νότια του Δούναβη, όπου έγινε ακόμη και οικογενειακό όνομα: Ghiulbarov, Ghiulbarev. Ghiulbar, σήμερα ο αρχαϊσμός στα Βαλκάνια, έχει την ίδια σημασία με εδώ: έλλειψη παιδείας”. Σε βάθος (επιστημονικό): “Η προέλευση του όρου είναι τουρκική: gül = τριαντάφυλλο, bahar = άνοιξη. “Άνοιξη με τριαντάφυλλα” είναι ένα έκφραση που σημαίνει «παιδί λουλουδιών», «με αγκάθια», κακοανατραφεί, ωρίμασε χωρίς να έχει λάβει καμία εκπαίδευση. Στα ρουμανικά, ghiolban».

Χτένια με μαϊντανό

Στη συνέχεια, κάνουμε χώρο για μια λέξη από την ελληνική γλώσσα: coliva. “Οι Ρουμάνοι -εκτίμησαν τον εθνολόγο Gheorghiță Ciocioi- φτιάχνουν το καλύτερο κλουβί στον κόσμο. Παρασκευάζεται όχι μόνο σε όλες τις ορθόδοξες χώρες και στην ελληνοκαθολική εκκλησία, αλλά και σε ορισμένες εκκλησίες της Μέσης Ανατολής. Με το γνωστό σημαίνει.Για την Πρωτοχρονιά πχ οι Τούρκοι φτιάχνουν φωλιά.Ένα νόστιμο κέικ για αυτούς.Οι Έλληνες σε κάποιες περιοχές συχνά προσθέτουν…μαϊντανό.Μερικοί σλαβικοί λαοί το λένε “κουτέα” ( από την ελληνική λέξη κόκκος – κόκκος)».

Το τσεκούρι με το οποίο έκοψαν το κεφάλι του διαβόλου

Επιστρέφοντας στις εκφράσεις που χρησιμοποιούνται στον Δούναβη από τη μεγάλη Ανατολή: baltag (το όπλο με το οποίο ο γιος της Victorita εκδικήθηκε τον θάνατο του βοσκού πατέρα του – βλέπε “Baltagul”, του Mihail Sadoveanu): “Είναι μια λέξη μογγολικής προέλευσης που δανείστηκε στο Τα ρουμανικά μέσω των τουρκικών γλωσσών (πιθανότατα από την Cumana). Στα παλιά τουρκικά, το baltag είναι γνωστό ως balto ή baldu. Η παλαιότερη αναφορά του baltag σε μια τουρκική γλώσσα βρίσκεται σε ένα κείμενο Ουιγούρι πριν από το 900, όπου μιλάει τσεκούρι με το οποίο έκοψαν το κεφάλι του διαβόλου Στα τουρκικά το kipceak baltag (ως τσεκούρι αυτή τη φορά) αναφέρεται το 1312. [Abu Hayyan, Kitabu’l-Idrak]Επιπρόσθετα: «Στις σύγχρονες Τουρκικές γλώσσες είναι γνωστό κυρίως με τις μορφές: balta’, balta, palta».

Sîçan – Săceanu – αρουραίος

«Ακόμη και αν, με την πρώτη ματιά, φαίνεται ότι είναι ρουμανικό όνομα, η προέλευση του ονόματος Săceanu είναι τουρκική», τόνισε ο ανθρωπολόγος Gheorghiță Ciocioi. Διανεμήθηκε ευρέως στα Βαλκάνια (το Săceanov είναι η πιο γνωστή μορφή αυτού του επωνύμου, αρχικά – παρατσούκλι), και μεταφέρθηκε στη Βλαχία από τον Νότιο-Δούναβη Bajenari (οι τελευταίοι “εισόδου” αυτού του ονόματος: 1812) , ρωμαϊκοποιήθηκε κατά τις επόμενες δεκαετίες. Στα τουρκικά, ο όρος «sîçan» μεταφράζεται ως τρωκτικό, μεγαλύτερος ποντικός, αρουραίος».

Το όνομα είναι πιο διαδεδομένο νότια των Βαλκανίων παρά εδώ.

Τι θα λέγατε για ένα «hangover»;

Ένα άλλο μυστήριο που διαλύθηκε από τον εθνολόγο Gheorghiță Ciocioi: «Το «Zăbava» είναι ένας παλιός σλαβικός όρος, που διατηρείται με την αρχική του σημασία στα σερβικά, κροατικά, σλοβενικά και μακεδονικά. Παλαιότερα, η αδράνεια ερμηνευόταν με αυτό που σήμερα λέμε διασκέδαση, πάρτι, κάτι που δεν έχει σχέση με τη δουλειά, στο οποίο προσθέτουμε τη διασκέδαση, τη διασκέδαση, το «κέφι» (κατά τη διάρκεια μιας παράστασης, «ψυχαγωγία» με φίλους) . Για εμάς (και για τους Βούλγαρους) σημαίνει να μείνουμε λίγο χρόνο σε ένα μέρος, να περάσουμε χρόνο κάπου, να καθυστερήσουμε».

«Σίμα» στο θηλυκό

Ένα όνομα με ξεχασμένες έννοιες: «Σίμα είναι ένα όνομα που χρησιμοποιείται εδώ, αλλά και στα Βαλκάνια. Είναι συντομογραφία του ονόματος Simeon, Simion – χρησιμοποιείται ελάχιστα στην πλήρη του μορφή. Η Σίμα εμφανίζεται περισσότερο στα έγγραφα ως γυναικείο όνομα. Στη δυτική Βουλγαρία, στο Timoc, στη νότια Σερβία, το Sima είναι στην πραγματικότητα μια τοπική μορφή του ανδρικού πρώτου ονόματος Simo», επεσήμανε ο Gheorghiță Ciocioi.

Τούρκος κυβερνήτης

Ένα άλλο όνομα με χαμένες συνδηλώσεις σήμερα είναι «Nazaru». «Το όνομα προέρχεται αναμφίβολα από το τουρκικό «nazir» και μεταφράζεται ως κυβερνήτης, υπουργός», ανέφερε επίσης ο εθνολόγος Gheorghiță Ciocioi.

Γιατί το όνομα Mrksha δεν είναι το ίδιο με το Mircea

Πραγματικά γιατί? Ακολουθούν εξηγήσεις με ιστορική απήχηση: «Το όνομα του Σέρβου δεσπότη Mrkša Žarković (1396-1414) διατηρήθηκε στα λατινικά (έκδοση της Καγκελαρίας του Ντουμπρόβνικ) με τη μορφή Merchxe Xarchonich ή Merchse και στη μέση βουλγαρική με αυτό του Mărkoșa Jarkovici. Το όνομα του Σέρβου δεσπότη θα ερμηνευόταν ως «ένας με σκοτεινό πρόσωπο/απόχρωση», από τη ρίζα «mrk» – «σκοτεινός» (από εδώ παίρνει και το όνομά του το μοναστήρι της Μρακώνιας κοντά μας), ο γιος του Jarko (Žarkovic). )”. Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό: “Στα βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης, το όνομα αποδίδεται ακόμη πιο ξεκάθαρα: Mărkoșa (Mrk(k)oja = σκούρο δέρμα). Έτσι, μακριά από το Mirceo (Mirce, Mirko, κ.λπ.), που ξεκινά από μια εντελώς διαφορετική ρίζα
(Mirko – Mir+ko, Mirceo – Mir+ CEO). Οι ρίζες «mrk» και «mir» των δύο ονομάτων, στα σερβικά, έχουν εντελώς διαφορετικές σημασίες.

Το γραπτό θαύμα της Κριμαίας

Το 1303 (11 Ιουλίου) είναι το έτος έκδοσης ενός θρυλικού βιβλίου: του Codex Cumanicus (που βρέθηκε από Φραγκισκανούς μοναχούς στην Κριμαία), ένα «λεξικό» από το οποίο οι Ρουμάνοι πήραν πολλές λέξεις, συμπεριλαμβανομένου του όρου «berechet».

Άνοιξη με τριαντάφυλλα” είναι μια έκφραση που σημαίνει “παιδί με λουλούδια”, “με αγκάθια”, κακοανατραφεί, ωρίμασε χωρίς να έχει λάβει καμία εκπαίδευση. Στα ρουμανικά, ghiolban”, Gheorghiță Ciocioi, ανθρωπολόγος

Το Zăbava ερμηνεύτηκε στο παρελθόν με αυτό που σήμερα ονομάζουμε διασκέδαση, ένα πάρτι, κάτι που δεν έχει καμία σχέση με τη δουλειά, στο οποίο προσθέτουμε τη διασκέδαση, τη διασκέδαση, το «κέφι», Gheorghiță Ciocioi, εθνολόγος

Το “Berechet” εισήλθε στα ρουμανικά μέσω του ρεύματος Κουμάν και στις τουρκικές γλώσσες προέρχεται από τα αραβικά, όπου το baraka

Το Baltag είναι μια λέξη μογγολικής προέλευσης που δανείστηκε στα ρουμανικά μέσω τουρκικών γλωσσών (πιθανότατα από την Cuman). Στα παλιά τουρκικά, το baltag είναι γνωστό με τις μορφές balto ή baldu», Gheorghiță Ciocioi, ανθρωπολόγος

››› Δείτε τη συλλογή φωτογραφιών ‹‹‹