Μεταξύ των κρατών μελών της Επιτροπής του Δούναβη, του διεθνούς φορέα που είναι υπεύθυνος για τη διασφάλιση των συνθηκών ναυσιπλοΐας στον Δούναβη, υπάρχει και η Ρωσική Ομοσπονδία, αν και βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα από τη λεκάνη του Δούναβη και δεν έχει καν παραπόταμο στο έδαφός της που θα μπορούσε να δικαιολογήσει μια σύνδεση μεταξύ της Ρωσίας και του Δούναβη.
Η Επιτροπή του Δούναβη είναι ένας διεθνής διακυβερνητικός οργανισμός που λειτουργεί με βάση τις διατάξεις της Σύμβασης για το Καθεστώς Ναυσιπλοΐας στο Δούναβη, που υπογράφηκε τον Αύγουστο του 1948 στο Βελιγράδι. Σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Δούναβη του 1856 – 1938, η οποία είχε επίσης εκτελεστικές και διοικητικές εξουσίες, η σημερινή Επιτροπή Δούναβη έχει μόνο αρμοδιότητες συντονισμού και εκτέλεσης έργων κοινού ενδιαφέροντος.
Επί του παρόντος, η Επιτροπή του Δούναβη εδρεύει στη Βουδαπέστη και αποτελείται από 11 κράτη μέλη: Αυστρία, Βουλγαρία, Κροατία, Ρωσική Ομοσπονδία, Γερμανία, Μολδαβία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Ουκρανία και Ουγγαρία. Εννέα άλλα κράτη έχουν λάβει καθεστώς παρατηρητή, και συγκεκριμένα το Βέλγιο, η Τσεχική Δημοκρατία, η Κύπρος, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Μαυροβούνιο, η πΓΔΜ, η Ολλανδία και η Τουρκία.
Πέρυσι, τον Μάρτιο, οι εκπρόσωποι των κρατών μελών της Επιτροπής του Δούναβη συναντήθηκαν σε έκτακτη συνεδρίαση στα κεντρικά γραφεία της Επιτροπής στη Βουδαπέστη για να αποφασίσουν σχετικά με την αντίδραση στον πόλεμο που ξεκίνησε η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας, η οποία είναι ένα παρόχθιο κράτος του Δούναβη και του Chilia Arm., είναι επομένως πλήρες κράτος μέλος της Επιτροπής του Δούναβη.
Η απόφαση που ελήφθη προκαλεί έκπληξη, καθώς τα παραδουνάβια κράτη περιορίστηκαν στην αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στις εργασίες της επιτροπής, μη τολμώντας να αποφασίσουν για τον αποκλεισμό της, αν και έλαβαν υπόψη το γεγονός ότι η Ρωσία δεν θα έπρεπε πλέον να είναι μέλος του Δούναβη. Επιτροπή γιατί – δεν έχει καμία σχέση με τον Δούναβη.
Έτσι, εν μέσω ενός επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας, η Ρωσική Ομοσπονδία εξακολουθεί να είναι μέλος της επιτροπής, η οποία αναφέρεται στον ιστότοπο της Επιτροπής Δούναβη στην 6η θέση, μπροστά από γνήσια κράτη του Δούναβη όπως η Ρουμανία, η Ουκρανία, η Σερβία, η Σλοβακία και η Κροατία. .
Σύνδεση της Ρωσίας με τον Δούναβη; Εκατοντάδες χρόνια πολέμων για να κερδίσει η Ρωσία την υπεροχή στις εκβολές του Δούναβη
Όταν εξετάζουμε πιθανές ρωσικές συνδέσεις με την περιοχή του Δούναβη, πρέπει πρώτα να θυμόμαστε ότι η Ρωσία προσπάθησε για εκατοντάδες χρόνια να αποκτήσει τον έλεγχο της ναυτιλίας στις εκβολές του Δούναβη σε ανταγωνισμό με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κάποτε, η Ρωσία κατάφερε να ελέγξει την περιοχή των εκβολών του Δούναβη, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η πλοήγηση στον Δούναβη μπλοκαρίστηκε λόγω κακής διοίκησης. Για παράδειγμα, στο λιμάνι της Σουλίνας και στον βραχίονα της Σουλίνας, τα πλοία δεν μπορούσαν να πλεύσουν λόγω του τεράστιου όγκου των προσχώσεων που εναποτέθηκαν.
Στο πλαίσιο αυτό, μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις είχαν μια σταθερή παρέμβαση για τη ρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό της ναυσιπλοΐας στον Δούναβη. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης του Παρισιού, τον Μάρτιο του 1856, δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Δούναβη, με έδρα το Γκαλάτσι, η οποία καθιέρωσε την πολιτική εξουδετέρωση της Μαύρης Θάλασσας, τη διεθνοποίηση της ναυσιπλοΐας στον Δούναβη και την οπισθοδρόμηση από τη Ρωσία στη Μολδαβία. τριών νομών νότια της Βεσσαραβίας. Η Ρωσία εξαφανιζόταν από τις όχθες του Δούναβη.
Βασικά, εκείνη την εποχή, η Ρωσία αφαιρέθηκε από τον ρόλο της κυρίαρχης δύναμης στις εκβολές του Δούναβη και καθιερώθηκε η ελεύθερη κυκλοφορία στον Δούναβη, υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Δούναβη, που ήταν ένας διεθνής οργανισμός.
Κατά την περίοδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Δούναβη, κατασκευάστηκαν τα αναχώματα του λιμανιού Sulina για να αποτραπεί το μπλοκάρισμα του μπαρ Sulina, στην περιοχή όπου ο Δούναβης εκβάλλει στη θάλασσα, το κανάλι Sulina εκσυγχρονίστηκε και το πλωτό κανάλι εκβάθυνση για την κίνηση θαλάσσιων σκαφών μεταξύ Sulina και Brăila.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Δούναβη καταργήθηκε στο πλαίσιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάσκεψη της Σινάια, στις 18 Αυγούστου 1938, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Δούναβη αποφάσισε να μεταβιβάσει τα προνόμιά της στη Ρουμανία. Μετά από αυτή την απόφαση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Δούναβη εξαφανίστηκε και ιδρύθηκε η «Διοίκηση του Κάτω Δούναβη», με έδρα το Γαλάτι, μια οργάνωση υπό τον έλεγχο της ρουμανικής κυβέρνησης, η οποία καταργήθηκε με τη σειρά της το 1940, με την αυξημένη ναζιστική πίεση. Η επιρροή της Γερμανίας στην περιοχή.
Το 1948, η Ρωσία άρχισε τη σοβιετοποίηση του Δούναβη. Κατά την υπογραφή της Σύμβασης του Δούναβη, η Ρουμανία εκπροσωπήθηκε από την Ana Pauker
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πάρθηκε η απόφαση για την επανίδρυση της επιτροπής, στο νέο γεωπολιτικό πλαίσιο. Το πρώτο βήμα ήταν η υπογραφή, στις 18 Αυγούστου 1948, στο Βελιγράδι, της Σύμβασης για το καθεστώς της ναυσιπλοΐας στον Δούναβη. Σύμφωνα με το άρθρο 2, «το σύστημα που καθιερώνεται από αυτή τη Σύμβαση εφαρμόζεται στο πλωτό τμήμα του Δούναβη (ποταμού) που πηγαίνει από το Ουλμ στη Μαύρη Θάλασσα, ακολουθώντας τον βραχίονα του Σουλίνα με πρόσβαση στη θάλασσα από το κανάλι Sulina».
Τα παραδουνάβια κράτη έχουν δεσμευτεί “να διατηρήσουν τους τομείς τους στον Δούναβη σε πλωτή κατάσταση, να πραγματοποιήσουν τα έργα που είναι απαραίτητα για τη διασφάλιση και τη βελτίωση των συνθηκών ναυσιπλοΐας και να μην παρεμποδίσουν ή να διαταράξουν τη ναυσιπλοΐα στις πλωτές οδούς του Δούναβη”.
Η Σύμβαση του Δούναβη υπεγράφη από την ΕΣΣΔ και τα σοσιαλιστικά κράτη: την Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Ρουμανίας, τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας και την Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία . Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Εκ μέρους της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ρουμανίας, η Σύμβαση του Βελιγραδίου υπεγράφη από την Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης και Υπουργό Εξωτερικών Ana Pauker.
Η νέα Επιτροπή του Δούναβη ιδρύθηκε το 1954, με έδρα τη Βουδαπέστη
Το 1954 δημιουργήθηκε ο νέος διακυβερνητικός οργανισμός, η Επιτροπή του Δούναβη, με έδρα τη Βουδαπέστη. Η οργάνωση αποτελούταν από εκπροσώπους από την Αυστρία, τη Βουλγαρία, την Τσεχοσλοβακία, τη Γιουγκοσλαβία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την ΕΣΣΔ, και εμπειρογνώμονες από το Υπουργείο Μεταφορών της ΟΔΓ συμμετείχαν, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στις συνεδριάσεις της Επιτροπής ή σε συνεδριάσεις εμπειρογνωμόνων από τα μέλη κράτη.
Επί του παρόντος, τα μέλη της Επιτροπής του Δούναβη είναι η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ρωσική Ομοσπονδία, η Γερμανία, η Μολδαβία, η Ρουμανία, η Σερβία, η Σλοβακία, η Ουκρανία και η Ουγγαρία, εννέα ακόμη κράτη με καθεστώς παρατηρητή είναι το Βέλγιο, η Τσεχία, η Κύπρος, η Γαλλία, η Ελλάδα , Μαυροβούνιο, Μακεδονία, Ολλανδία και Τουρκία.
Η Επιτροπή του Δούναβη συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ιδίως στην ανάπτυξη της «Στρατηγικής του Δούναβη», με την Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη, με την Επιτροπή του Ρήνου του Στρασβούργου, τη Διεθνή Επιτροπή για την Προστασία του Δούναβη με έδρα τη Βιέννη.
Η ΕΣΣΔ διαλύθηκε το 1991, αλλά η Ρωσία «κληρονόμησε» την έδρα της ΕΣΣΔ στην Επιτροπή του Δούναβη
Οι εξελίξεις των δύο, τριών τελευταίων αιώνων καταδεικνύουν ότι με όποιον τίτλο κι αν εμπλέκεται στη ναυσιπλοΐα του Δούναβη – «Μεγάλη Ρωσία», ΕΣΣΔ, Ρωσική Ομοσπονδία ή Ρωσία – η δύναμη της Μόσχας έχει διαδραματίσει κακό ρόλο στη ναυσιπλοΐα στο Δουνάβης. Όμως, παρά το γεγονός αυτό, γίνεται δεκτός στην οργάνωση των παραδουνάβιων κρατών.
Το 1991, η ΕΣΣΔ διαλύθηκε. Τώρα, αντί για την πρώην ΕΣΣΔ, τα παρόχθια κράτη είναι η Δημοκρατία της Μολδαβίας, η οποία κατέχει το λιμάνι Giurgiulesti στην περιοχή όπου εκβάλλει το Prut στον Δούναβη, και η Ουκρανία, στην οποία ανήκει η περιοχή βόρεια του Δούναβη και η Brațul Chilia, δηλ. την όχθη του Δούναβη από το Προυτ στη Μαύρη Θάλασσα.
Και όμως, η Ρωσική Ομοσπονδία παρέμεινε μέλος της Επιτροπής του Δούναβη. Το ερώτημα είναι γιατί για 32 χρόνια μετά την κατάρρευση της σοβιετικής αυτοκρατορίας δεν εκδιώχθηκε από την οργάνωση για τον απλούστατο λόγο ότι δεν είχε καμία σχέση με την κύρια ποιότητα των κρατών μελών, το ότι είναι ένα κράτος που συνορεύει με τον Δούναβη;
Οι εκπρόσωποι των παραδουνάβιων κρατών δεν απέκλεισαν τη Ρωσία, αλλά την ανέστειλαν μέχρι πιθανής ειρήνης στον πόλεμο στην Ουκρανία!
Μόλις τον Μάρτιο του 2022, αφότου η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα κράτη μέλη αποφάσισαν να συγκαλέσουν μια σύνοδο για να μειώσουν τις εξουσίες της Ρωσίας στην Επιτροπή του Δούναβη επειδή έχει επιτεθεί σε ένα παράκτιο κράτος.
«Η σύνοδος συγκλήθηκε για να συζητηθεί η παραβίαση της Σύμβασης του Βελιγραδίου για το Καθεστώς Ναυσιπλοΐας του Δούναβη από τη Ρωσική Ομοσπονδία, ιδιαίτερα την παραβίαση από αυτό το κράτος μέλος της Επιτροπής του Δούναβη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ουκρανίας, ως παρόχθιας χώρας του Δούναβη, όσον αφορά την παραβίαση της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας και το απαραβίαστο των συνόρων», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής του Δούναβη.
Οι εκπρόσωποι των παραδουνάβιων κρατών τήρησαν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας στο έδαφος της Ουκρανίας, αλλά όταν τέθηκε το ζήτημα της κύρωσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, έβαλαν το μαντήλι στο τύμπανο, επειδή αποφάσισαν ότι οι εκπρόσωποι της Ρωσίας δεν θα συμμετέχουν πλέον στις εργασίες μέχρι την «αποκατάσταση της ειρήνης».
«Κατά τη 12η έκτακτη σύνοδο, οι εκπρόσωποι των κρατών μελών ενέκριναν την απόφαση της 12ης έκτακτης συνόδου της Επιτροπής του Δούναβη σχετικά με τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών της Σύμβασης του Βελιγραδίου (έγγρ. DC/ SES -XII Extr./3).
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, όλοι οι εκπρόσωποι της Ρωσικής Ομοσπονδίας αποκλείστηκαν από τη συμμετοχή σε όλες τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Δούναβη και των οργάνων εργασίας της μέχρι την αποκατάσταση της ειρήνης, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής Δούναβη.
Τέλος, οι εκπρόσωποι των παραδουνάβιων κρατών έθεσαν ωστόσο το ζήτημα του αποκλεισμού του επιτιθέμενου κράτους από την Επιτροπή του Δούναβη: «Επιπλέον, αμφισβητήθηκε εάν η Ρωσική Ομοσπονδία, ως χώρα άσχετη με τον Δούναβη στο έδαφός της, θα μπορούσε να συνεχίσει να είναι ένα κράτος στο μελλοντικό συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης του Βελιγραδίου», αναφέρει επίσης το δελτίο τύπου της Επιτροπής του Δούναβη.
Αλλά δεν έχει ληφθεί καμία σταθερή απόφαση, και αυτή η αναποφασιστικότητα, με την οποία η Ρωσία, ένα κράτος επιτιθέμενο, γίνεται ανεκτή σε ένα ευρωπαϊκό όργανο με το οποίο δεν έχει καμία σχέση, ανοίγει πολλά θέματα για συζήτηση.
Ας πούμε ότι περιστασιακά οι κυβερνήσεις της Ουκρανίας, της Μολδαβίας, της Σερβίας ή της Ουγγαρίας είχαν, και κάποιες εξακολουθούν να έχουν, μια πολιτική υπακοής στο Κρεμλίνο. Συζητάμε επίσης τις ευνοϊκές για τη Ρωσία θέσεις των κυβερνήσεων της Βουδαπέστης και της Βιέννης ή ακόμη και την προηγούμενη αναποφασιστικότητα της Γερμανίας, η οποία θα μπορούσε να έχει ακόμα κάποιες αναμνήσεις τον Μάρτιο του 2022.
Αλλά πέρα από τέτοιες εκτιμήσεις, που δεν πρέπει να συνδέονται με την αυστηρότητα της λειτουργίας ενός διεθνούς οργανισμού, μπορεί η διατήρηση της Ρωσίας στην Επιτροπή του Δούναβη να θεωρηθεί διπλωματική γκάφα ή είναι κατάχρηση της εξουσίας που ασκεί η Ρωσία στην Ανατολική Ευρώπη;
“Πρωτοπόρος του Διαδικτύου. Προβληματιστής. Παθιασμένος λάτρης του αλκοόλ. Υπέρμαχος της μπύρας. Νίντζα ζόμπι.”
