Ανάλυση της ελληνικής έκδοσης ΚΑΘΥΜΕΡΙΝΗαναφέρθηκε από τον Rador:

Κάτω από την πίεση που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επικεντρώσει ξανά το ενδιαφέρον της στην περιοχή των Βαλκανίων και η Ελλάδα έχει σε μεγάλο βαθμό ανακτήσει τη θέση της στην περιοχή. Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από την «ιστορική συνάντηση της Θεσσαλονίκης», που δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες, τελικά απογοητευμένες, σχετικά με την ένταξη των βαλκανικών χωρών στην Ε.Ε. Ήταν επίσης η περίοδος που η Ελλάδα κυριαρχούσε πολιτικά και οικονομικά στην περιοχή και το γεγονός ότι η αντίστοιχη συνάντηση έγινε στη Θεσσαλονίκη είχε συμβολική αλλά και πρακτική σημασία.

Οι εξελίξεις ήταν κατώτερες των προσδοκιών εκείνη την εποχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καθυστέρησε τα πράγματα στο θέμα της ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων και η Ελλάδα, που θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο, αναγκάστηκε, υπό την επίδραση της οικονομικής κρίσης που προκλήθηκε το 2010, να μειώσει τις επενδύσεις της στα Βαλκάνια. οδήγησε επίσης σε απώλεια του κύρους και της επιρροής της στην περιοχή. Επιπλέον, τα «ιστορικά» προβλήματα του παρελθόντος, που ήταν αδρανοποιημένα, επανεμφανίστηκαν στα Βαλκάνια και το πολιτικό κενό που είχε δημιουργηθεί εκεί καλύφθηκε γρήγορα από «τρίτες» χώρες όπως η Τουρκία, η Ρωσία και η Κίνα.

Η κατάσταση σήμερα είναι διαφορετική. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (και η Δύση γενικότερα), υπό την πίεση που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχει επικεντρώσει εκ νέου το ενδιαφέρον της στην περιοχή και η Ελλάδα έχει σε μεγάλο βαθμό ανακτήσει τη θέση της. Πράγματι, μετά από πολλά χρόνια, μπορούμε να πούμε ότι σήμερα η Αθήνα διατηρεί καλές σχέσεις με όλες τις βαλκανικές χώρες, γεγονός που της επιτρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής απέναντι στις χώρες της περιοχής. Είναι σχετικό από αυτή την άποψη ότι ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών είχε 31 διμερείς συναντήσεις με τους ανώτατους αξιωματούχους των Δυτικών Βαλκανίων (προέδρους, πρωθυπουργούς και ομολόγους τους).

Με παραδοσιακά φιλικές χώρες όπως το Μαυροβούνιο και η Σερβία, οι σχέσεις παραμένουν άριστες παρά την απόπειρα πολιτικής και οικονομικής διείσδυσης της Τουρκίας. Επιπλέον, η εντατικοποίηση των επαφών μεταξύ Αθήνας και Πρίστινα όχι μόνο δεν είχε αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις με τη Σερβία, αλλά αντιθέτως κατέστησε την Ελλάδα αξιόπιστο συνομιλητή και για τις δύο πλευρές, που θέλουν ενεργό ρόλο από την Αθήνα.

Δεν είναι τυχαίο ότι λίγες μέρες πριν από τη συνάντηση του περασμένου Σαββάτου στην Οχρίδα μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Έλληνας ΥΠΕΞ συναντήθηκε στην Πρίστινα με τους πολιτικούς ηγέτες του Κοσσυφοπεδίου και κατά την επιστροφή του , είχε επαφές με τον μεσολαβητή της ΕΕ, Miroslav Lajčák, για να τον ενημερώσει για όσα συζητήθηκαν.

Στις σχέσεις με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Ελλάδα προσφέρει επίσης τις υπηρεσίες της καλόπιστα προς την ίδια κατεύθυνση για να αποφευχθεί μια άλλη μεγάλη κρίση, συζητώντας τόσο με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη όσο και με την ΕΕ. Οι στενότερες σχέσεις με την Κροατία τα τελευταία χρόνια εντάσσονται στην ίδια προσπάθεια. Με τη Βόρεια Μακεδονία, παρά τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά καιρούς στην εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών, η Ελλάδα διατηρεί μια κανονική και φιλική συνεργασία εντός του ΝΑΤΟ, ιδίως υποστηρίζοντας την επιτήρηση του εναέριου χώρου της γειτονικής χώρας και ταυτόχρονα υποστηρίζοντας την προοπτική την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Οι σχέσεις με τα Σκόπια αναπτύσσονται και στον οικονομικό τομέα και είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η Βόρεια Μακεδονία ήταν στο πλευρό της Ελλάδας όταν η Τουρκία εξαπέλυσε την υβριδική επίθεση με μεταναστευτική πίεση από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στην περιοχή από τον Έβρο.

Και με την Αλβανία, υπάρχει μια σημαντική κλιματική αλλαγή. Η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού Έντι Ράμα στην Αθήνα, κυρίως για να εγκαινιάσει τη δική του έκθεση ζωγραφικής, επιβεβαιώνει τη σημαντική βελτίωση των διμερών σχέσεων. Σημαντικό και από συμβολική άποψη είναι το γεγονός ότι η Αλβανία κήρυξε εθνικό πένθος για τα θύματα του τρένου στα Τέμπη. Αλλά και επί της ουσίας, υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, σε θέματα οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που αποτελεί σημαντικό βήμα για τις σχέσεις των δύο κρατών. Φυσικά, τα προβλήματα (όπως αυτά που ανακύπτουν μερικές φορές με την ελληνική εθνική μειονότητα στην Αλβανία) δεν έχουν εξαφανιστεί ως δια μαγείας. Αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν πιο αποτελεσματικά από ό,τι στο παρελθόν, σε μια ατμόσφαιρα κοινής βούλησης για βελτίωση των σχέσεων, μια κατάσταση από την οποία επωφελούνται και τα δύο μέρη.

Στα Ανατολικά Βαλκάνια, οι σχέσεις της Ελλάδας είναι ακόμη καλύτερες από ό,τι πριν από την κρίση. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αναδείξει τη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την ασφάλεια της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, ενώ η ενεργειακή διασύνδεση είναι εξίσου σημαντική για την ενεργειακή ασφάλεια της Βουλγαρίας. Επιπλέον, η εξαγορά της Enel Romania από τη ΔΕΗ αποτελεί δείκτη των οικονομικών επιδόσεων και των επενδύσεων της Ελλάδας.

Σε αυτό το γεωπολιτικό πλαίσιο, η ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης μεταξύ Αθήνας και ΗΠΑ έχει θετική επίδραση στην ανάπτυξη του ρόλου της Ελλάδας στα Βαλκάνια.

Ενώ όλη η προσοχή έχει επικεντρωθεί στην Τουρκία και την τουρκική επιθετικότητα, αυτή η ουσιαστική ανάκαμψη και ο βελτιωμένος ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια, που είναι η φυσική περιοχή ενδιαφέροντός της, έχει περάσει απαρατήρητη. Χρειάζεται μόνο λίγη γνώση της ιστορίας και της γεωγραφίας για να κατανοήσουμε τη σημασία της βαλκανικής σταθερότητας και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης για την ασφάλεια και την οικονομία της Ελλάδας. Μια Ελλάδα που έχει καλές σχέσεις με όλα τα μέρη, με ανεπτυγμένη οικονομία και ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, μπορεί με σιγουριά να υπερβεί τις μικροδιαφορές, τις εθνοτικές διαμάχες και τον αναχρονιστικό ρεβιζιονισμό που μαστίζουν την περιοχή σε όλη την ιστορία για να εκπληρώσει τον ρόλο της σταθεροποιητή και ηγέτη στο Νότο Ανατολική Ευρώπη. (Άρθρο του Αλέξανδρου Διακόπουλου – Αντιναύαρχου επί Έφεδρο, Πρώην Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας και Ειδικό Σύμβουλο του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής / Μετάφραση: Carolina Ciulu)