Ο πανίσχυρος βασιλιάς της Περσίας Ξέρξης είχε στείλει αγγελιοφόρους σε όλη την Ελλάδα ζητώντας γη και νερό, σύμβολα υπακοής, αλλά ο Αθηναίος στρατηγός Θεμιστοκλής απάντησε ευθαρσώς με το δικό του ύφος: σκότωσε το χώμα γιατί τόλμησε να κάνει ένα τόσο ξεδιάντροπο αίτημα στα ελληνικά.
Έξαλλος, ο Ξέρξης αποφάσισε να κατακτήσει εκείνους που είχαν δείξει αρκετά απερίσκεπτοι για να του εναντιωθούν. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο Ξέρξης συγκέντρωσε έναν τεράστιο στρατό, που υπολογίζεται από τον Ηρόδοτο σε 2.641.610 άνδρες, αλλά μειώνεται από τους σύγχρονους ιστορικούς σε έναν πιο μέτριο αριθμό 200.000.
Για να περάσει από τη Μικρά Ασία στην Ελλάδα, κατασκεύασε δύο γέφυρες πλοίων στον Ελλήσποντο, αλλά αφού τα κύματα τα κατέστρεψαν, σε μια καταιγίδα, διέταξε την τιμωρία της θάλασσας με τριακόσιες μαστιγώσεις. Έπειτα πέταξε ένα ζευγάρι χειροπέδες στο νερό και είπε με έμφαση: «Αχάριστο νερό, ο αφέντης σου σε καταδικάζει να τιμωρηθείς επειδή τον προσέβαλες χωρίς λόγο. Ο Ξέρξης, ο βασιλιάς, θα περάσει από πάνω σου, είτε συναινέσεις είτε όχι! Στο μεταξύ όμως η καταιγίδα είχε περάσει και ο στρατός του περνούσε από μια νέα γέφυρα.
Παρά την αμυντική ένωση που σχηματίστηκε από τις ελληνικές πόλεις-κράτη, οι Πέρσες προχώρησαν ανεμπόδιστα. Τον Αύγουστο του 480 νίκησαν τους Σπαρτιάτες που πολέμησαν ηρωικά στις Θερμοπύλες, ανοίγοντας το δρόμο προς την Αθήνα, την οποία οι Αθηναίοι είχαν εγκαταλείψει, αφήνοντας μόνο την βαριά οχυρωμένη Ακρόπολη. Σύντομα έπεσε κι αυτή, όλοι οι υπερασπιστές της σκοτώθηκαν.
Οι Έλληνες στρατηγοί που συγκεντρώθηκαν στο συμβούλιο συζήτησαν, όπως πάντα, τις τακτικές που έπρεπε να ακολουθήσουν. Κάποιοι ήθελαν να υποχωρήσουν στην Κόρινθο, ενώ ο Θεμιστοκλής διεξήγαγε σθεναρά θαλάσσια μάχη. Μετά από πολύωρη διαδήλωση, φαίνεται ότι ο Αθηναίος κέρδισε τη σύγκρουση, αλλά μόνο αφού απείλησε να αποσύρει τόσο τα πλοία του όσο και τον λαό. Όμως, στις 22 Σεπτεμβρίου, ανακύπτει ένα νέο θέμα διαμάχης, αυτή τη φορά ο Θεμιστοκλής ρισκάρει ακόμη περισσότερο.
Έστειλε έναν σκλάβο με ένα μυστικό μήνυμα στον Ξέρξη: Ο Θεμιστοκλής είναι με το μέρος σου και οι υπόλοιποι Έλληνες είναι έτοιμοι να φύγουν. Επιτεθείτε τώρα, ενώ είναι ακόμα αναποφάσιστοι για το τι να κάνουν, και θα πάρετε μια μεγάλη νίκη. Όπως έμαθε από τους δικούς του κατασκόπους για τις διχόνοιες στο ελληνικό στρατόπεδο, ο Ξέρξης πίστεψε το μήνυμα του Θεμιστοκλή και εξαπέλυσε την επίθεση. Και οι Έλληνες ξαφνικά δεν είχαν άλλη επιλογή και αναγκάστηκαν να πολεμήσουν. Το λαμπρό σχέδιο του Θεμιστοκλή ήταν να παρασύρει τον περσικό στόλο στο στενό μεταξύ του λιμανιού του Πειραιά και της Σαλαμίνας, όπου ο εχθρός δεν θα είχε κανένα περιθώριο ελιγμών. Όντας ανώτεροι από τους Έλληνες σε αναλογία πάνω από δύο προς ένα, οι 1.000 γαλέρες του Ξέρξη έπεσαν στην εκτεταμένη φυλή των Ελλήνων.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Θεμιστοκλής καθυστέρησε την τελική δράση έως ότου «υπήρχε συνήθως μια δυνατή θαλάσσια αύρα, που προκαλούσε μεγάλα κύματα στο στενό, κύματα που δεν παρουσίαζαν κανένα κίνδυνο για τα σκάφη με επίπεδο κύτους. , όπως είχαν κάνει οι Έλληνες, αλλά ήταν επικίνδυνα για τους αργά και βαριά πλοία των Περσών, με βαριά και ψηλά καταστρώματα, καθιστώντας τους ευάλωτους στην επίθεση των Ελλήνων».
Οι Έλληνες παρενόχλησαν τους Πέρσες εισβολείς για επτά ατελείωτες ώρες. Οι ελληνικές τριήρεις πέρασαν από εχθρικές γαλέρες, έσπασαν τα κουπιά τους, μετά επέστρεφαν και τις χτυπούσαν δυνατά ή τις πλησίαζαν. Μέχρι το βράδυ, 300 περσικά πλοία βρίσκονταν στον βυθό της θάλασσας, σε σύγκριση με μόλις 40 που έχασαν οι Έλληνες.
Ο Ξέρξης είχε μείνει στο έδαφος, στον χρυσό του θρόνο σκαρφαλωμένο σε ένα ακρωτήριο, για να συνεχίσει τον θρίαμβό του. Καθώς όλο και περισσότερα από τα πλοία του βυθίζονταν, η σύμμαχός του Αρτεμισία, βασίλισσα της Αλικαρνασσού, επιτέθηκε και βύθισε μια εχθρική τριήρη, στην οποία ο βασιλιάς θρήνησε: «Οι άνδρες μου έγιναν γυναίκες και οι γυναίκες έγιναν άντρες». Ηττημένος και φοβούμενος ότι θα εγκλωβιστεί στην Ελλάδα, ο Ξέρξης όρμησε στην Περσία, αφήνοντας τον στρατό του πίσω, για να πετύχει στη στεριά αυτό που είχε αποτύχει στη θάλασσα, αλλά τον Αύγουστο του επόμενου έτους, αυτός ο περσικός στρατός καταστράφηκε στη Μάχη των Πλαταιών.
Η Ναυμαχία της Σαλαμίνας ήταν κάτι περισσότερο από την πρώτη μεγάλη ναυμαχία στην ιστορία. Με τη νίκη στις Πλαταιές, η περσική απειλή έληξε για ενάμιση αιώνα, ώσπου ο Μέγας Αλέξανδρος κατέκτησε τελικά την Περσική Αυτοκρατορία το 331 π.Χ.
Επιπλέον, έσωσε τους Έλληνες από τον ανατολικό δεσποτισμό, αφήνοντάς τους ελεύθερους να αναπτύξουν τα δημοκρατικά συστήματα και τα φιλοσοφικά ιδεώδη που σημάδεψαν τότε όλο τον δυτικό πολιτισμό.
Όπως είπε ο ιστορικός Will Durant, «η Ευρώπη το έκανε δυνατό».
Επίσης στις 23 Σεπτεμβρίου:
63 i.Hr.: Γεννήθηκε ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αύγουστος.
1779: Λίγο πριν βυθιστεί, το πλοίο Bon Homme Richard του Αμερικανού καπετάνιου John Paul Jones αιχμαλωτίζει το βρετανικό πλοίο Serapis.
1938: Ο Βρετανός πρωθυπουργός Νέβιλ Τσάμπερλεν πετάει στο Μόναχο για συνάντηση με τον Χίτλερ.
1939: Πεθαίνει ο πατέρας της ψυχανάλυσης, Σίγκμουντ Φρόιντ.
Geo Alupoae, κριτικός θεάτρου.
Οι Έλληνες σώζουν τον δυτικό κόσμο στη Σαλαμίνα (480 π.Χ.),
“Certified introvert. Devoted internet fanatic. Delightfully charming troublemaker. Thinker.”