Η Σάττι περιβαλλόταν πάντα από πολιτιστική δυαδικότητα, η μητέρα της ήταν Κρητικής καταγωγής και ο πατέρας της Σουδανός. Άρχισε να ασχολείται με τη μουσική από παιδί και συνέχισε με πτυχίο μοντέρνου τραγουδοποιού από το υψηλού κύρους Berklee στη Βοστώνη. Εκτός από την ελληνική λαϊκή, επηρεάζεται έντονα από τα Βαλκάνια, τη βόρεια Μεσόγειο και τον αραβικό κόσμο. Εκτός από τη σόλο καριέρα του διευθύνει δύο χορωδίες.
Κατέκτησε την Ελλάδα με το μοναδικό του ηχητικό τοπίο, και τώρα έρχεται ξανά σε περιοδεία, πρώτος σταθμός της οποίας είναι η Ουγγαρία. Ο Satti θα δώσει μια συναυλία στο Σπίτι της Ουγγρικής Μουσικής στις 7 Μαΐου και είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε μια μικρή κουβέντα με τον τραγουδιστή πριν από αυτό.
Το ηχητικό του σύμπαν είναι εξαιρετικά ιδιαίτερο. Τι σας εμπνέει όταν γράφετε μουσική;
Φυσικά, είμαι πολύ επηρεασμένος από την παραδοσιακή μουσική, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Είχα έναν δάσκαλο από τον οποίο έμαθα πολλά για αυτή τη μουσική. Μου έδειξε πόσες ομοιότητες υπάρχουν μεταξύ της ελληνικής, της τουρκικής, της αραβικής και της βαλκανικής μουσικής. Στην αρχή, δεν κατάλαβα γιατί η μουσική ήταν τόσο παρόμοια σε αυτές τις περιοχές. Ο δάσκαλός μου μου είπε ότι αυτές οι περιοχές ανήκαν σε μια τεράστια κοινή αυτοκρατορία πριν από αρκετούς αιώνες και ότι η μουσική είναι παλαιότερη από τα εθνικά σύνορα.
Αν ακούς μουσική από την Τουρκία, τον αραβικό κόσμο, το Αζερμπαϊτζάν και τα Βαλκάνια, ακούς ότι ουσιαστικά μιλούν μια κοινή μουσική γλώσσα, απλώς σε διαφορετική διάλεκτο.
Με βοήθησε να καταλάβω γιατί ένιωσα μια ισχυρή σύνδεση με τη μουσική αυτών των περιοχών. Γι’ αυτό με εμπνέει η παραδοσιακή μουσική αυτών των χωρών. Επιπλέον, όχι μόνο η μουσική, αλλά και οι παραδόσεις και η ύπαιθρος. Μου αρέσει πολύ να πηγαίνω στην εξοχή στα μικρά χωριουδάκια για να είμαι με τους ανθρώπους εκεί, να ακούω τη μουσική τους, να χορεύω μαζί τους και να δίνω τον εαυτό μου ολοκληρωτικά σε αυτόν τον τρόπο ζωής. Ενώ έγραφα το νέο μου άλμπουμ και έρχομαι πιο κοντά σε αυτή την έμπνευση, ταξίδεψα πολύ. Πήγα στις πιο κρυφές περιοχές της Ελλάδας και πέρασα εβδομάδες εκεί με τους μουσικούς. Είναι μια από τις μεγαλύτερες εμπνεύσεις μου. Νομίζω ότι η πραγματική παράδοση είναι όταν οι άνθρωποι μαζεύονται, υπάρχουν μαζί και αφήνουν κάτι κοινό για τους επόμενους.
Από την άλλη, μεγάλωσα σε μια γενιά στη μεγαλούπολη όπου όλοι φορούσαμε κουλ ρούχα επώνυμων σχεδιαστών, ο αμερικανικός τρόπος ζωής ήταν ριζωμένος στην κουλτούρα μας και υπήρχε το MTV και η ποπ και η χιπ μουσική πουφ. Εκτός από την παραδοσιακότητα, αυτό περιλαμβάνεται και στη μουσική μου.
Πότε αποφάσισες να συνδυάσεις παραδοσιακή και ποπ μουσική;
Μεγάλωσα στην Κρήτη, όπου άκουγα πολύ ελληνική μουσική, ενώ σπούδαζα κλασικό και τζαζ τραγούδι, αλλά άκουγα και ποπ και χιπ-χοπ μουσική. Επί του παρόντος, οι δικοί μας εθνικοί πολιτισμοί και οι δυτικές επιρροές είναι εντελώς αλληλένδετες στην κοινωνία μας. Σε εμάς ξεχώρισε ακόμα περισσότερο, γιατί υπήρχε αραβική κουλτούρα από την πλευρά του πατέρα μου και ελληνική από την πλευρά της μητέρας μου. Έτσι, καθώς μεγάλωνα, ήταν δύσκολο για μένα να βρω τη δική μου ταυτότητα. Γι’ αυτό γεννήθηκε η μουσική μου. Από ανάγκη να βρω τον εαυτό μου.
Έχει εργαστεί και ως ηθοποιός, κυρίως σε μιούζικαλ. Σκέφτεστε να επιστρέψετε στη γραμμή του θεάτρου;
Τα πιο σημαντικά πράγματα που έμαθα σχετίζονται με ομάδες. Θα μπορούσε να είναι η δική μου φωνητική ομάδα, η χορωδία που διευθύνω και η θεατρική ομάδα στην οποία ήμουν μέλος. Ωστόσο, δεν έχω σκοπό να επιστρέψω. Δεν νιώθω ηθοποιός και η υποκριτική δεν με συγκινεί πια. Τέλος πάντων, αυτή η περίοδος ήταν από τις πιο σημαντικές στη ζωή μου γιατί έμαθα να λέω μια ιστορία. Στο θέατρο, σχεδόν τα πάντα τυχαίνει να μπορούμε να πούμε μια ιστορία στους ανθρώπους και χρησιμοποιούμε τα πάντα για αυτό. Το σώμα μας, η φωνή μας, τα φώτα, η μουσική και πολλά άλλα. Το ίδιο προσπαθώ να κάνω και στα δικά μου μουσικά έργα. Η μουσική είναι μόνο μέρος του συνόλου και μου αρέσει να μπορώ να χρησιμοποιώ και την οπτική μου δημιουργικότητα.
Οι πιο έντονες αναμνήσεις μου από το θέατρο είναι όταν παίζαμε τις μεγάλες ελληνικές τραγωδίες με τον εθνικό θίασο σε ένα παλιό κτίριο, όπου ουσιαστικά ξεκίνησε το θέατρο. Αυτές οι εμπειρίες με επηρεάζουν πολύ έντονα μέχρι σήμερα.
Παρουσίασε την πρώτη του περιοδεία, με τίτλο YALLA, σε ένα ελληνικό φεστιβάλ για την ισότητα των φύλων. Είναι κοντά σας αυτό το θέμα; Πώς πιστεύετε για την αντίληψη των γυναικών καλλιτεχνών στο είδος σας;
Θα ήθελα να πιστεύω ότι κινούμαστε συνεχώς προς την πλήρη αποδοχή και ένταξη. Μεγάλωσα σε δύο διαφορετικές κουλτούρες. Η μητέρα μου παντρεύτηκε έναν μαύρο άνδρα στην Ελλάδα, κάτι που ήταν ασυνήθιστο εκείνη την εποχή. Ο πατέρας μου ανήκει στις πρώτες γενιές που μετακόμισαν από την Αφρική στην Ελλάδα. Είναι μια ενδιαφέρουσα ιστορία ότι η γιαγιά μου, η μητέρα της μητέρας μου, δεν είδε ποτέ έγχρωμο άτομο πριν από τον πατέρα μου. Οπότε, φυσικά, το θέμα της ισότητας είναι πολύ σημαντικό για μένα. Να δώσουμε χώρο σε όλους, σε κάθε λογής ανθρώπους. Όπως φαίνεται στη μουσική μου, δεν υπάρχουν σύνορα για μένα. Η κοινωνία προσπαθεί να υπαγορεύσει ποιος πρέπει να είσαι, πώς πρέπει να είσαι, πώς πρέπει να μοιάζεις, αλλά πρέπει να πεις ποιος πραγματικά είσαι.
Ευτυχώς, η ισότητα αυξάνεται σε δημοτικότητα, με την καλή έννοια. Αυτό φαίνεται ακόμα και στη μόδα, αφού στις πασαρέλες βλέπουμε μόνο πολύ πολύ ωραία μοντέλα. Ας ελπίσουμε ότι μπορούμε επιτέλους να δούμε όχι μόνο την υποχρεωτική εικόνα σώματος που βασίζεται στις τάσεις, αλλά και όλοι μπορούν να αισθάνονται ότι αντιπροσωπεύονται.
Θα πάμε σε αυτό
Δεν θα μας χωρίζει πια από πού ερχόμαστε, σε ποιον θεό πιστεύουμε, αν είμαστε ερωτευμένοι με μια γυναίκα ή έναν άντρα, τι χρώμα είναι το δέρμα μας ή ποιο είναι το μέγεθος του φορέματός μας.
Είμαι παιδί απεριόριστης αγάπης, οπότε νιώθω ότι δεν μπορούσα να το σκεφτώ αλλιώς.
Το πρώτο της LP, YENNA, θα κυκλοφορήσει τον Μάιο. Τι να περιμένουμε από το άλμπουμ;
Οι δημιουργικές διαδικασίες είναι πάντα περιπετειώδεις για μένα. Όπως είπα και πριν, ταξίδεψα στην ύπαιθρο, παρατήρησα το τοπίο και τους ανθρώπους και έζησα με τους λαϊκούς μουσικούς. Έχουμε ηχογραφήσει πολλή μουσική με παραδοσιακά όργανα στη βόρεια Ελλάδα. Σε αυτό το διάστημα, γράψαμε ένα τραγούδι με τον Saské, ο οποίος είναι γνωστός ράπερ εδώ στην Ελλάδα. Ήταν καταπληκτικό, αλλά και συγκινητικό να εξερευνάς και να πειραματίζεσαι με αυτούς τους διαφορετικούς ήχους. Η δασκάλα μου στο τραγούδι, με την οποία μίλησα, μου είπε «Μαρίνα, σε ξέρω χρόνια και αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν κάποιος θέλει να φέρει κάτι νέο στον κόσμο». Είναι μια επώδυνη διαδικασία. Θα μπορούσα επίσης να πω ότι είναι σαν να γεννάς, και όλες οι γεννήσεις περιλαμβάνουν πόνο. Γι’ αυτό και ο τίτλος του δίσκου έγινε YELLA, που σημαίνει γέννηση/γέννηση. Χρησιμοποίησα όλη μου την έμπνευση για να πω την ιστορία του πώς δημιουργήθηκε και γεννήθηκε κάτι νέο. Μπορεί να είναι ακόμη και η αναγέννηση του εαυτού σου.
Το άλμπουμ είναι σαν να γράφω ένα ημερολόγιο για μένα. Έγραψα ένα άλμπουμ για το πώς να γράψω ένα άλμπουμ.
Αυτό που αγαπώ πραγματικά αυτές τις μέρες είναι η τέχνη που ξεπερνά την ανθρώπινη ύπαρξη. Τα εικαστικά και το εξώφυλλο του άλμπουμ ήταν επίσης εμπνευσμένα από τη βυζαντινή τέχνη. Όταν ήμουν παιδί, πηγαίναμε πολύ στην εκκλησία, οπότε αυτή η τέχνη ήταν πάντα γύρω μου. Το συνήθιζα, ήταν φυσιολογικό για μένα. Στολίδια, καρδιές, μπογιές και χρώματα. Νιώθω ότι είναι κάτι πέρα από τον άνθρωπο και όχι μόνο λόγω θρησκείας. Γι’ αυτό αγαπώ τόσο πολύ τη βυζαντινή τέχνη.
Η Tama εμφανίζεται στο εξώφυλλο του άλμπουμ, το οποίο χρησιμοποιείται ως προσφορά σε αγίους. Γι’ αυτό ο άνθρωπος λαμβάνει μια ευλογία. Γι’ αυτό φαίνεται στο εξώφυλλο για να «ευλογήσει» τη μουσική μου και το άλμπουμ.
Τι μπορεί να περιμένει το κοινό στη συναυλία σας στο Σπίτι της Ουγγρικής Μουσικής;
Για πρώτη φορά θα παίξω τα τραγούδια από το LP μου που θα κυκλοφορήσει σύντομα. Καθώς ο σταθμός της Ουγγαρίας είναι ο πρώτος της περιοδείας μου για την άνοιξη-καλοκαίρι, τα συναισθήματα που ένιωσα ενώ έκανα το άλμπουμ είναι ακόμα φρέσκα μέσα μου. Ανυπομονώ να δω πώς θα πάει.
(Φωτογραφία εξωφύλλου: Marina Satti (b) στις 8 Ιουλίου 2021. Φωτογραφία: Sameer Al-DOUMY / AFP)
“Τυπικός τηλεοπτικός νίντζα. Λάτρης της ποπ κουλτούρας. Ειδικός στο Διαδίκτυο. Λάτρης του αλκοόλ. Καταθλιπτικός αναλυτής. Γενικός λάτρης του μπέικον.”
