Την Παρασκευή, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Constanța διοργάνωσε μια εκδήλωση αφιερωμένη στην παρουσίαση των εθνοτικών χαρακτηριστικών των Λιπόβιων Ρώσων από τη Dobrogea. Μουσειογράφος Cerasela Dobrinescu και καθηγήτρια πανεπιστημίου. Η Δρ. Adriana Cîteia από τη Σχολή Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών μίλησε στους νέους για τη συμβολική κληρονομιά του Ρώσου Staroveri στο έδαφος του Dobrogean.

«Οι Λιπόβιοι Ρώσοι αντιπροσωπεύουν μια από τις πιο σημαντικές εθνοτικές ομάδες στο μωσαϊκό του Dobrogean. Ενσωματώθηκαν σε αυτόν τον χώρο πριν από περισσότερα από 300 χρόνια. Έφτασαν στην επαρχία μας μετά από ατυχή γεγονότα, συμπεριλαμβανομένου του θρησκευτικού σχίσματος που τους έστειλε από τη Ρωσία σε μακρινές χώρες. Αλλά εδώ, μαζί μας, βρήκαν αυτό που έψαχναν και χρειάζονταν: την ελευθερία, το πιο πολύτιμο αγαθό. Ήταν η θρησκεία που τους πήρε μακριά από την πατρίδα τους, αλλά τους κράτησε μαζί σε αυτά τα νέα εδάφη. Επέλεξα αυτό το θέμα γιατί, όπως είπα, είναι μια από τις σημαντικές εθνότητες του μωσαϊκού του Dobrogean. Όσον αφορά τους αριθμούς, η Dobrogea είναι η επαρχία που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό Lipovan και ρωσικών εθνοτήτων. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί, όπως πράγματι συνέβη με το σύνολο του πληθυσμού της χώρας και με άλλες εθνότητες. Όμως, ακόμη και σε αυτές τις συνθήκες, κατάφεραν να διατηρήσουν ανέπαφα τις παραδόσεις, τις παραδόσεις και τα έθιμά τους με τα οποία προέρχονταν από τους τόπους καταγωγής τους. Για αυτή τη δραστηριότητα που πραγματοποιούμε, σε συνεργασία με τη Σχολή Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Ovidius της Κωνστάντζας, ετοιμάσαμε μερικά αντιπροσωπευτικά αντικείμενα, ορισμένα στοιχεία ταυτότητας αυτής της εθνικής ομάδας, συγκεκριμένα – την παραδοσιακή φορεσιά, τη γυναικεία φορεσιά , η αντρική στολή μεταμφίεση. Στην πραγματικότητα πρόκειται για εκκλησιαστικές στολές, γιατί το φόρεμα έχει υποστεί μεταμορφώσεις, όπως ήταν φυσικό. Αυτό όμως που έχει μείνει αναλλοίωτο είναι αυτή η τελετουργική στολή χωρίς την οποία κανένας Λιπόβιος Ρώσος, ένας πεινασμένος όπως τον λένε, δεν μπαίνει στην εκκλησία. Όντας ορθόδοξοι πιστοί της αρχαίας ιεροτελεστίας, έχουν αντικείμενα, σημάδια εθνοτικής ταυτότητας, σημάδια ταυτότητας που μιλούν για τη θρησκεία, κυρίως για την πίστη τους, για την αρχαία ιεροτελεστία που ασπάστηκαν πριν από πολλά χρόνια. Μιλάμε για τον παλιομοδίτικο σταυρό, τον οκτάκερο σταυρό, το προσευχητικό μαξιλάρι, τα κομποσκοίνια που έχουμε και τα οποία βάζουμε ως έμβλημα στην διαφημιστική αφίσα της εκδήλωσης. Η ζώνη, χωρίς την οποία κανένας πεινασμένος δεν μπορεί να φανταστεί την ύπαρξή του, είναι εκείνο το αντικείμενο δίπλα στο σταυρό, το οποίο παραλαμβάνεται στο βάπτισμα. Αυτά τα δύο αντικείμενα, τον σταυρό και τη ζώνη, τα παραλαμβάνει το νεογέννητο την ημέρα της βάπτισης, τα φοράει σε όλη του τη ζωή και θάβεται μαζί τους. Υπάρχουν λοιπόν αντικείμενα που δεν αποχωριζόμαστε ποτέ. Πολύ σημαντικά είναι και τα κομπολόγια που τους έρχονται. Παραλαμβάνονται την ημέρα του γάμου, αλλά κατά τη διάρκεια της οικογενειακής ζωής συλλέγονται πολλά περισσότερα αντικείμενα αυτού του είδους, γιατί γενικά η οικογένεια τα αποκτά και σε πανηγύρια, σε εκκλησίες, επειδή η θρησκεία είναι το πιο σημαντικό ορόσημο. πιο σημαντικό στη ζωή αυτής της εθνικής ομάδα. ζώνη. Μιλούσα για το μαξιλάρι προσευχής που είναι απαραίτητο σε μια οικογένεια που πιστεύει στα αστέρια, επειδή η προσευχή γίνεται σε καθαρό μέρος. Το μαξιλάρι χρησιμεύει για τη στήριξη των χεριών ενώ ο προσκυνητής προσεύχεται. Άλλα αντικείμενα που παρουσιάζουμε σήμερα εκτός από αυτά που αναφέρονται είναι φυσικά εικονίδια. Εικόνες χωρίς τις οποίες δεν μπορεί να φανταστεί κανείς την ύπαρξη ορθόδοξου πιστού της αρχαίας ιεροτελεστίας. Πολλές από αυτές τις εικόνες, αληθινές αξίες της αρχαίας ορθοδοξίας των τελετουργιών, έφτασαν πριν από πολλά χρόνια, την ίδια εποχή με τους πρώτους λιμοκτονούντες που πάτησαν το πόδι τους στην επικράτεια της χώρας μας. Ταυτόχρονα όμως έχουν δημιουργηθεί και άλλες εικόνες στο μεταξύ που συμπληρώνουν αυτόν τον εικονογραφικό θησαυρό. Μεταξύ των Λιποβιανών Ρώσων, μεταξύ των πιστών και μεταξύ των αρχαίων τελετουργιών, οι εικόνες δεν ζωγραφίζονται ποτέ σε φθαρτά υλικά. Είναι αδιανόητο να καταστραφεί μια εικόνα. Οι εικόνες είναι ζωγραφισμένες σε ξύλο ή χυτές σε μπρούτζο. Το υλικό πρέπει να είναι πολύ ανθεκτικό ώστε το εικονίδιο να διαρκεί στο χρόνο. Η εικόνα προορίζεται να ζει για πάντα, αν είναι δυνατόν, και να περνάει από γενιά σε γενιά. Εκτός από τις ξύλινες εικόνες, παλιές εικόνες από τα μέσα του 19ου αιώνα, οι δύο εικόνες που παρουσιάζουμε σήμερα – η Παναγία του Καζάν και η Παναγία της Απροσδόκητης Χαράς – είναι εικόνες που ανήκουν στη ρωσική μεσαιωνική σχολή και έχουν κατασκευαστεί γύρω στο 1870 Εδώ είναι μερικές αξίες της εικονογραφίας του Starover, και οι άλλες εικόνες είναι οι εικόνες χυτές σε μπρούτζο, όπως είπα. Τα άλλα εικονίδια είναι εικονίδια ταξιδιού ή εικονίδια εαυτού. Τα φορούσαν οι πιστοί κατά τη διάρκεια του ταξιδιού για να τους προστατεύσουν από οτιδήποτε μπορεί να τους συμβεί. Και άλλο αντιπροσωπευτικό αντικείμενο, άλλο ένα σημάδι εθνικής ταυτότητας, γιατί αυτός είναι ο στόχος της σημερινής συνάντησης, να παρουσιαστούν οι εθνοτικές ιδιαιτερότητες των Λιπόβιων Ρώσων, μιλάμε για το σαμοβάρι. Το σαμοβάρι είναι αυτό το αντικείμενο στο οποίο έβραζαν νερό για τσάι. Είναι το αντικείμενο που συμβολίζει την οικογένεια. Γύρω του, για τσάι, μαζεύτηκε όλη η οικογένεια και όσοι ερχόντουσαν να τον επισκεφτούν έπαιρναν τσάι. Επιπλέον, θέλαμε να παρουσιάσουμε αυτό το πολύτιμο αντικείμενο, ένα αληθινό σύμβολο εθνικότητας, γιατί είναι πράγματι ένα παλιό και πολύτιμο αντικείμενο. Κατασκευάστηκε το 1898 και προέρχεται από τη Ρωσία, από την Τούλα, ένα κέντρο όπου φτιάχνονταν σαμοβάρια», μας εξήγησε η μουσειογράφος Cerasela Dobrinescu.

Θα μπορούν να φανούν και αυτά τα αντικείμενα τις επόμενες μέρες; Εκτίθενται στο κοινό;

«Όχι, τα παρουσιάσαμε σήμερα. Κάποια φυσικά είναι στη μόνιμη έκθεση, μιλάω για αρχαίους σταυρούς, μιλάω για εικόνες, εικόνες σε ξύλο, εικόνες χυτές σε μπρούτζο, αλλά οι φορεσιές, για τη στιγμή, όχι, αλλά αργότερα θα είναι μέρος άλλων εκθέσεων με έθνικ θέμα», είπε η μουσειογράφος Cerasela Dobrinescu.

Γιατί είναι σημαντικό να θυμόμαστε τους παλιούς Ρώσους;

«Νομίζω ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε συνεχώς όλες τις δομές ταυτότητας που συνθέτουν την πολιτιστική μήτρα της Dobrogea και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει χώρα η πολιτιστική ανταλλαγή μεταξύ των ταυτοτήτων, ο τρόπος με τον οποίο η παράδοση και η νεωτερικότητα συνεργάζονται σε όλη αυτή τη συναρπαστική ιστορία που συνδέεται με τις εθνοτικές ιδιαιτερότητες της Dobrogea, αλλά, από την άλλη πλευρά, και με το ενοποιητικό πολιτιστικό πλαίσιο της Dobrogea, για το οποίο έχει συζητηθεί τόσο πολύ πρόσφατα. Δεν σχεδιάζεται να κάνει κάτι τέτοιο γιατί είναι έτσι Το σχεδιάζω από το καλοκαίρι, το έχουμε σχεδιάσει σε μια σειρά από δράσεις αυτού του τύπου όπου στόχος μας είναι να το κάνουμε γνωστό στο κοινό όλων των τύπων, όλων των ηλικιών. Στόχος μας είναι να συνηθίσουμε τη νέα γενιά σε μια συνεχή και συνεκτική σχέση με το μουσείο και τον πολιτισμό.Και μετά, όσο το επιτρέπει ο χρόνος και, ελπίζω, η υγεία, ξεκινάμε μια σειρά από δράσεις αυτού του τύπου στις οποίες προσπαθούμε να αναδείξουμε τις ιδιαιτερότητες, τους καθοριστικούς παράγοντες αυτών των τύπων πολιτιστικών ταυτοτήτων. Και μετά, η σχέση συνεργασίας μεταξύ της Ιστορικής Σχολής και του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης, μεταξύ εμένα και των συναδέλφων μου στο μουσείο, ξεκινά σήμερα με αυτήν την επίδειξη και θα συνεχίσουμε αφού διαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα. Θα συνεχίσουμε με άλλους τύπους δομών ταυτότητας – Τούρκους, Τάταρους, Έλληνες, Αρμένιους. Προσπαθούμε να αναπτύξουμε έναν άλλο τρόπο προσέγγισης που συνδέεται με τον πολιτισμό, τη συνοχή και τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες της Dobrogea», δήλωσε η ακαδημαϊκός Dr Adriana Cîteia.

Ποιο είναι το πιο όμορφο χαρακτηριστικό των Λιπόβιων Ρώσων της Dobrogea;

“Είναι πολύ δύσκολο να καθιερωθεί μια ιεραρχία και είναι πολύ δύσκολο να γίνει και επίσης δεν μπορούμε να καθιερώσουμε ιεραρχίες σωστά όταν πρόκειται για τις δομές ταυτότητας του Dobrogen. Τα κοστούμια είναι συναρπαστικά, τα σύμβολα είναι συναρπαστικά, υπάρχει ένας πολύ ιδιαίτερος χρωματισμός, και αυτός ακριβώς είναι που πιστεύω ότι είναι ο ρόλος μου σήμερα, δηλαδή να εξηγήσω πώς οι στιλιστικοί παράγοντες δομούνται στο γενικό πολιτισμικό υπόβαθρο, άρα στην πολιτιστική μήτρα, στο πλαίσιο της Dobrogea και πώς αλληλεπιδρούν μαζί τους, ιδιαίτερα στο κοινό γενικό ταμείο. Δυσκολεύομαι να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση, με γοητεύει, για παράδειγμα, η εικονογραφία τους, με γοητεύουν τα κοστούμια, με γοητεύουν τα στολίδια, δεν μπορώ να πω με ποια σειρά θα μπορούσαμε να τα τοποθετήσουμε. Και νομίζω ότι είναι σημαντικό να συνηθίσουμε και τη νέα γενιά, τώρα αναφέρομαι στη γενιά των 20-30 ετών με αυτόν τον τρόπο σκέψης και αίσθησης και να οικοδομήσουμε μια πλουραλιστική αισθητική, ειδικά στις σημερινές συνθήκες, όπου αυτό το πνεύμα σύσφιξης σχέσεων, ανακάλυψης κοινών στοιχεία φαίνονται χαμένα. Ναι, υπάρχουν ιδιαίτερα, συναρπαστικά στοιχεία, αλλά υπάρχουν και πολλές πολιτισμικές γέφυρες ανάμεσά μας και μετά πρέπει να μάθουμε να τις βλέπουμε, να τις εκτιμούμε, να τις διατηρούμε», μας λέει η ακαδημαϊκός Dr Adriana Cîteia.

Επιμέλεια: Silvia Pascale / Online editor: Doina Sîrbu / Φωτογραφία: Silvia Pascale