Ο Mikisz Theodorakisz έχει συνθέσει περισσότερα από χίλια έργα, συμπεριλαμβανομένου του Ολυμπιακού ύμνου και της μουσικής για την ταινία Zorba. Ο συνθέτης πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 96 ετών.
Φωτογραφία εξωφύλλου: Άγγελος Τζωρτζίνης – AFP
Σήμερα έχουμε χάσει μέρος της ψυχής της Ελλάδας. Ο Μίκις, ο δάσκαλος, ο διανοούμενος, ο ριζοσπάστης, έφυγε – είπε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του. Μία από τις πιο γνωστές φυσιογνωμίες της ελληνικής μουσικής αντιμετώπιζε εδώ και χρόνια καρδιακά προβλήματα και στο παρελθόν είχε υποβληθεί σε επέμβαση βηματοδότη.
Ο Mikisz Theodorakisz γεννήθηκε στο νησί της Χίου στο Αιγαίο Πέλαγος στις 29 Ιουλίου 1925 και έδειξε από μικρός το μουσικό του ταλέντο. Εκτός από τη μουσική, τα νιάτα του ήταν γεμάτα με πολιτική. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου συμμετείχε στην αντίσταση και στη συνέχεια δίπλα στους κομμουνιστές στον εμφύλιο πόλεμο. Φυλακίστηκε πολλές φορές, στη συνέχεια απελάθηκε στο νησί της Μακρόνης, όπου βασανίστηκε σκληρά. Συνέθεσε την πρώτη του συμφωνία στο νησί της φυλακής.
Αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών το 1954 και μετά έλαβε υποτροφία στο Παρίσι. Τον περίμενε μια πολλά υποσχόμενη διεθνή καριέρα, αλλά επέστρεψε στην πατρίδα του το 1961. Οργάνωσε τη μουσική ζωή, ξεκίνησε ένα κίνημα για την αναβίωση του πολιτισμού και εξελέγη βουλευτής το 1964. Στο μεταξύ, συνέθεσε και έδωσε συναυλίες, χρησιμοποιώντας στα έργα του τα θέματα της ελληνικής λαϊκής μουσικής και της θρησκευτικής μουσικής, και σύντομα θεωρήθηκε ο μεγαλύτερος εν ζωή Έλληνας συνθέτης.
Το όνομά του έγινε παγκοσμίως γνωστό το 1964, όταν συνέθεσε το soundtrack για την ταινία Zorba, the Greek του σκηνοθέτη Mihálisz Kakojannisz, και από τότε είναι γνωστός ως ο χορός του Ζορμπά σε πολλούς στο Σιρτάκι.
Αρκετά γνωστά soundtracks δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του εξήντα (Élektra, Phaedra, Z ή η ανατομία ενός πολιτικού φόνου). Το 1967, μετά την άνοδο της φασιστικής χούντας στην εξουσία, εξαναγκάστηκε στην παρανομία. Του απαγόρευσαν να παίζει ή ακόμα και να ακούει τα έργα του και τον έκλεισαν. Ο Λέοναρντ Μπέρνσταϊν, ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς, ο Άρθουρ Μίλερ και ο Χάρι Μπελαφόντε οργάνωσαν ένα διεθνές κίνημα αλληλεγγύης για να απελευθερώσουν τον συνθέτη του οποίου η υγεία εξασθενούσε, το οποίο πέτυχε τον στόχο του μέχρι το 1970.
Αναγκασμένος στην εξορία, ο Θεοδωράκης έδωσε χιλιάδες συναυλίες για την αποκατάσταση της δημοκρατίας και έγινε ζωντανό σύμβολο του αγώνα κατά της δικτατορίας.
Μετά την πτώση των συνταγματαρχών, το 1974, επέστρεψε νικητής στην πατρίδα του και συμμετείχε στα δημόσια πράγματα: δύο φορές – Μεταξύ 1981-85 με τα χρώματα του Κομμουνιστικού Κόμματος, μεταξύ 1989-93 ως ανεξάρτητος στη λίστα της Νέας Δημοκρατίας – Διετέλεσε βουλευτής και υπουργός χωρίς χαρτοφυλάκιο μεταξύ 1990 και 1992.
Έχει μιλήσει τακτικά υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: έδωσε μια συναυλία υπέρ των Κούρδων, διαμαρτυρήθηκε με μουσική ενάντια στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία το 1999 και βοήθησε τα θύματα του σεισμού του 1999 στην Τουρκία με μια συναυλία.
Το 1976 έδωσε μια πολύ επιτυχημένη συναυλία στο Erkel Theatre της Βουδαπέστης και το 1993 επισκέφτηκε την Ουγγαρία ως επίτιμος καλεσμένος στο Budapest Farewell.
Ήταν ένας εξαιρετικά παραγωγικός συνθέτης, γράφοντας πάνω από χίλια τραγούδια, αρκετές συμφωνίες, πολλά ορχηστρικά έργα, επτά ορατόριο και πέντε όπερες.
Η όπερα Médée του είναι μια κυριολεκτική μουσικοποίηση της αρχαίας τραγωδίας. Η σύνθεσή του είναι ο Ολυμπιακός ύμνος, που παίχτηκε για πρώτη φορά στη Βαρκελώνη το 1992. Το 1982, μετά από αίτημα του Γιάσερ Αραφάτ, συνέθεσε τον παλαιστινιακό ύμνο. – έγραψε στο άρθρο του στο Fidelio.
“Αθεράπευτος λάτρης του αλκοόλ. Περήφανος ασκούμενος στον ιστό. Wannabe gamer. λάτρης της μουσικής. Explorer.”