Υπό το φάσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το Κοσσυφοπέδιο αντιμετωπίζει εδώ και εβδομάδες μια κλιμάκωση της ιστορικής σύγκρουσης μεταξύ Σέρβων και Αλβανών, που επίσης υποκινείται από τα ταμπλόιντ και τον υπερεθνικιστικό Τύπο στο Βελιγράδι, που υποστηρίζει τον πρόεδρο Σέρβο λαϊκιστή Aleksandar Vucic, αναφέρει. EFE, σύμφωνα με το Rador.
“Θέλουν να διώξουν όλους τους Σέρβους από το Κοσσυφοπέδιο. Θα αμυνθούμε με όλες μας τις δυνάμεις”, “Ο στρατός μας μπορεί και πρέπει να πάει στο Κόσοβο”, είναι μερικά από τα πρωτοσέλιδα εφημερίδων όπως π.χ. “Πληροφορητής”, “Ταχυδρομείο” ή «Srpsky Telegraf».
Καθημερινά, αυτά τα ΜΜΕ απειλούν, προσβάλλουν και δυσφημούν την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου, Αλμπίν Κούρτι.
“Τα περισσότερα από τα ταμπλόιντ ελέγχονται από το καθεστώς ή είναι κοντά στην κυβέρνηση. Βρίσκεις ρητορική μίσους εκεί κάθε μέρα, χωρίς εξαίρεση”, καταγγέλλει ο Florian Bieber, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς (Αυστρία) και ειδικός στον εθνικισμό στο Βαλκανία.
“Δοξάζουν (τον Ρώσο πρόεδρο) Πούτιν και, φυσικά, τον Βούτσιτς, ενώ οι Αλβανοί εξακολουθούν να θεωρούνται απειλή. Η σερβική αντιπολίτευση είναι ένας άλλος μόνιμος εχθρός. Τους αντιμετωπίζουν ως προδότες, διεφθαρμένους και αναξιόπιστους”, εξήγησε στην EFE.
Ο Bieber λέει ότι αυτές οι δημοσιεύσεις χρησιμοποιούν συχνά τον όρο “shiptari”, έναν υποτιμητικό τρόπο αναφοράς στους Αλβανούς.
Το πιο σημαντικό από αυτά τα ταμπλόιντ είναι το «Informer», που ιδρύθηκε από τον Ντράγκαν Βουτσιτσέβιτς, ο οποίος θεωρείται από τους επικριτές του «ο αγαπημένος δημοσιογράφος του Βούτσιτς».
Η εφημερίδα κατηγορείται για επανειλημμένη παραπληροφόρηση, ακόμη και κατασκευή υποτιθέμενων απόπειρων πραξικοπήματος κατά του Βούτσιτς, ενώ είναι ανοιχτά ευρωσκεπτικίστρια και ρωσόφιλη.
«Η Ουκρανία επιτέθηκε στη Ρωσία» – ήταν, για παράδειγμα, η ψευδής είδηση που δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα, δύο ημέρες πριν από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Ένα άλλο ταμπλόιντ με επιρροή είναι “Vecernje Novosti”που αγοράστηκε το 2019 από τον Μπόμπαν Ράτζιτς, έναν επιχειρηματία κοντά στο SNS, το κόμμα του Βούτσιτς.
Με μια εθνικιστική και αντιαλβανική συντακτική γραμμή, η «Vecernje novosti» κατέληξε να δημοσιεύει κείμενα του Ράντοβαν Κάρατζιτς, του πρώην Σερβοβόσνιου ηγέτη που καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη για γενοκτονία στον πόλεμο της Βοσνίας (1992-1995).
Το Κοσσυφοπέδιο, που κατοικείται από την πλειοψηφία των Αλβανών, ήταν το σκηνικό ενός πολέμου μεταξύ των αυτονομιστικών δυνάμεων και του σερβικού στρατού μεταξύ 1998 και 1999, ο οποίος έληξε μετά από 78 ημέρες αεροπορικής επέμβασης του ΝΑΤΟ κατά της τότε αυταρχικής σερβικής κυβέρνησης.
Το 2008, το Κοσσυφοπέδιο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του, την οποία η Σερβία εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει, αλλά την οποία έχουν αποδεχτεί 117 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και των περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ.
Μεγάλες δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα ή η Ινδία δεν το έχουν κάνει, όπως και όλες οι χώρες της ΕΕ, για παράδειγμα η Ισπανία, η Ελλάδα ή η Ρουμανία.
Μετά την άνοδο το 2021 στην εξουσία του εθνικιστή Κούρτι, γνωστού για την ασυμφιλιωτική του στάση, οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου επιδεινώθηκαν τόσο με τη σερβική μειονότητα που ζει ακόμα στο Κοσσυφοπέδιο όσο και με το Βελιγράδι.
Η πιο πρόσφατη τριβή προκλήθηκε από οδοφράγματα από Σέρβους στο βόρειο τμήμα της χώρας, οι οποίοι λένε ότι η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου κάνει ολοένα και περισσότερες διακρίσεις εναντίον τους.
Στα τέλη Δεκεμβρίου, μόνο οι πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ΕΕ κατάφεραν να επιβάλουν έναν συμβιβασμό που εκτονώθηκε από μια τεταμένη κατάσταση, με τον σερβικό στρατό να αναπτύσσεται στα σύνορα και τις ειδικές δυνάμεις του Κοσσυφοπεδίου να είναι έτοιμες να ανοίξουν τους δρόμους με τη βία.
Ο Μπίμπερ λέει ότι ο Βούτσιτς, ο οποίος κυριαρχεί στην πολιτική της χώρας από το 2014, βρίσκεται πίσω από την επιθετική ρητορική στα σερβικά μέσα ενημέρωσης.
“Ο Τύπος ανήκει άμεσα στα κόμματα ή στους συγγενείς τους. Δεν υπάρχει ανεξάρτητα, αλλά αποτελεί μέρος του μηχανισμού της κυβέρνησης και στόχος του είναι να φουντώσει τα θυμικά”, λέει.
Ο Βούτσιτς ήταν υπουργός Πληροφοριών μεταξύ 1998 και 2000, υπό το αυταρχικό καθεστώς του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.
“Ο Βούτσιτς αργότερα έγινε φιλοευρωπαίος γιατί συνειδητοποίησε ότι δεν θα ερχόταν στην εξουσία με αντιευρωπαϊκές πολιτικές. Ήταν μια ρεαλιστική απόφαση, γιατί ποτέ δεν πείστηκε Ευρωπαίος”, θυμάται ο Μπίμπερ.
Αυτός ο ειδικός ισχυρίζεται ότι τα μέσα ενημέρωσης έχουν δημιουργήσει έντονο αντιευρωπαϊκό αίσθημα τα τελευταία δέκα χρόνια, έτσι ώστε «ο Βούτσιτς απελευθερώθηκε από την πίεση να προωθήσει την ένταξη στην ΕΕ» και τώρα έχει «περισσότερα περιθώρια ελιγμών».
Η Σερβία είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα, μαζί με τη Λευκορωσία, η οποία δεν έχει ενταχθεί στις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας επειδή δεν θέλει να χαλάσει την ιστορική της φιλία με τη Μόσχα.
«Η σύγκρουση στην Ουκρανία βοηθά τον Βούτσιτς, γιατί μπορεί να μιλήσει για πόλεμο και παγκόσμιες απειλές και λίγοι κάνουν ερωτήσεις για την ποιότητα ζωής, τη δημοκρατία ή το κράτος δικαίου στη Σερβία», καταλήγει ο αναλυτής.
Πηγές φωτογραφιών: ΕΦΕ/ Rador/ Μετάφραση: Cristina Zaharia
“Πρωτοπόρος του Διαδικτύου. Προβληματιστής. Παθιασμένος λάτρης του αλκοόλ. Υπέρμαχος της μπύρας. Νίντζα ζόμπι.”