Ο νεαρός πρίγκιπας Κωνσταντίνος αντιπροσώπευε την ελπίδα της μοναρχίας στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Οι άνθρωποι ήλπιζαν ότι είχε μάθει το επάγγελμά του από τον πατέρα του, τον βασιλιά Παύλο Α’, ο οποίος βρισκόταν στο θρόνο από το 1947. Καταγόταν από το Σλέσβιχ-Χολστάιν- Οικογένεια Sonderburg-Glücksburg και ήταν παντρεμένος με μια ανιψιά του Γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β’. Ακόμη και η αριστερή αθηναϊκή εφημερίδα Το Βήμα επαίνεσε τον Παύλο μετά τον θάνατό του, αποκαλώντας τον «ευγενή και αξιοπρεπή βασιλιά και υποστηρικτή της δημοκρατίας».

Ο Κωνσταντίνος ανέβηκε ήδη σε διεθνή προβολή σε ηλικία 20 ετών, αφού κέρδισε το πρώτο χρυσό μετάλλιο για την Ελλάδα στην ιστιοπλοΐα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 στη Ρώμη. Λίγα χρόνια αργότερα, ο αρραβώνας του με την πριγκίπισσα Anne-Marie της Δανίας τον επανέφερε στο προσκήνιο της διεθνούς σκηνής. Οι υποστηρικτές της ελληνικής μοναρχίας έκαναν λόγο για «το πιο όμορφο βασιλικό ζευγάρι σε όλη την Ευρώπη». Ακουγόταν σαν ένα όμορφο παραμύθι.

Όμως η μοίρα θα έφερνε σύντομα απροσδόκητες εξελίξεις: το 1964, ο βασιλιάς Παύλος πέθανε από καρκίνο. Τρεις ώρες αργότερα, ο νεαρός, άπειρος πολιτικά Κωνσταντίνος διορίστηκε αρχηγός του ελληνικού κράτους – ακριβώς σε μια περίοδο που το χάος κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Ας θυμηθούμε εν συντομία: τότε είχαν περάσει μόλις 15 χρόνια από το τέλος του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα που είχε οδηγήσει στον θάνατο 150.000 ανθρώπων. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) απαγορεύεται, αλλά ο αριστερός νομικός σχηματισμός ΕΔΑ γίνεται η τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα. Οι πάλαι ποτέ παντοδύναμοι Τόρις βρίσκονταν σε ελεύθερη πτώση μετά την φυγή του αρχηγού τους Κωνσταντίνου Καραμανλή στο Παρίσι για άγνωστους λόγους. Μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου 1964, νικητής ήταν ένας παλιός πολιτικός της φρουράς: ο Γιώργος Παπανδρέου. Ηγέτης του Κόμματος του Κέντρου, οπαδός της μετριοπαθούς πολιτικής, αλλά που καταφέρνει να εκνευρίζει φίλους και εχθρούς με την αριστερή ρητορική του.

Ταραγμένες εποχές στην ελληνική πολιτική

Οι φήμες για ενδεχόμενο πραξικόπημα ακούγονται όλο και περισσότερο. Ο Κωνσταντίνος θέλει να εμπλακεί στον διορισμό του νέου υπουργού Άμυνας, αλλά ο πρωθυπουργός Παπανδρέου αρνείται. «Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1952, ο αρχηγός του κράτους έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει υπουργούς, αλλά η απόφασή του εξαρτάται από τη στήριξη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας», δήλωσε στην εφημερίδα Καθημερινή ο ιστορικός Σωτήρης Ρίζας. Για τον βασιλικό οίκο η ενασχόληση με την πολιτική ήταν αυτονόητη, λέει ο ιστορικός.

Ο Παπανδρέου αναγκάζεται να παραιτηθεί. Ο βασιλιάς προσπαθεί επί μήνες να βρει μια πιστή κυβέρνηση και το φθινόπωρο του 1965 ο αγαπημένος του υποψήφιος λαμβάνει την ψήφο της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Για αγορά ψήφων κάνει λόγο ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Παναγιώτης Κανελλόπουλος. «Ποιος κυβερνά την Ελλάδα; Ο βασιλιάς ή ο λαός;» ρωτά ο Παπανδρέου. Οι εκλογές του Μαΐου 1967 θα διευκολύνουν μια νέα αρχή. Αλλά δεν είναι πλέον διαθέσιμα.

Η μεγάλη νύχτα των πραξικοπηματιών

Τη νύχτα της 21ης ​​Απριλίου 1967, τανκς σάρωσαν τους δρόμους της Αθήνας: στρατιωτικό πραξικόπημα στη μέση της Ευρώπης, με επικεφαλής τρεις αξιωματικούς της μεσαίας τάξης: τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον Στυλιανό Παττακό και τον Νικόλαο Μακαρέζο. Επισκέφτηκαν μάλιστα τον βασιλιά εκείνο το βράδυ στην κατοικία του στο Τατόι, κοντά στην Αθήνα. Οι στρατιωτικοί ζήτησαν από τον Έλληνα κυρίαρχο την επείγουσα επένδυση της κυβέρνησής τους μαριονέτα.

Όσοι ήλπιζαν ότι ο βασιλιάς θα έριχνε τους αποίκους τόσο σκληρά όπως είχε πριν από τρία χρόνια εναντίον ενός δημοκρατικά εκλεγμένου αρχηγού της κυβέρνησης, απογοητεύτηκαν. Ο αρχηγός του κράτους τους επέτρεψε απλώς να επικρατήσουν, κάτι που οι περισσότεροι Έλληνες δεν θα συγχωρήσουν ποτέ. Σε μεταγενέστερη συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι της Αθήνας MEGA, ο Κωνσταντίνος εξήγησε ότι θα ήθελε να αποτρέψει ένα λουτρό αίματος, για το οποίο δεν θα είχε άλλη λύση από το να επενδύσει την πραξικοπηματική κυβέρνηση. Και πρόσθεσε: «Με αυτόν τον τρόπο ήθελα να κερδίσω χρόνο και να έρθω σε επαφή με τον στρατό, για να εξαφανίσω αργότερα τους πραξικοπηματίες».

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος φωτογραφήθηκε τη νύχτα του πραξικοπήματος με τους συνταγματάρχες

Ο κυρίαρχος τράβηξε επίσης φωτογραφίες των πραξικοπηματιών εκείνο το βράδυ. Μεγάλη ευκαιρία για τον αρχηγό της χούντας Παπαδόπουλο, ο οποίος στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου είπε: «Μπορείτε να δείτε τη σχέση μας με τον βασιλιά στις φωτογραφίες του Τύπου. Τον βλέπεις εκεί ανάμεσα στους υπουργούς του. Ο Κωνσταντίνος με τη σειρά του έδωσε μια περίεργη εξήγηση για τη φωτογραφία: «Όλοι στην Ελλάδα ξέρουν ότι είμαι ένας χαλαρός τύπος, που χαμογελά όλη την ώρα. Σκέφτηκα ότι αν εμφανιζόμουν λυπημένος και συνοφρυωμένος στη φωτογραφία, ο κόσμος θα καταλάβαινε ότι δεν «Στηρίξτε τους πραξικοπηματίες».

χρόνια εξορίας

Στα τέλη του 1967, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επιχείρησε ένα αντιπραξικόπημα, αλλά απέτυχε παταγωδώς και εξορίστηκε στη Ρώμη. «Αν ο βασιλιάς Παύλος ήταν αρχηγός της χώρας στα τέλη της δεκαετίας του 1960, η ιστορία της Ελλάδας θα ήταν εντελώς διαφορετική και η στρατιωτική χούντα δεν θα είχε έρθει στην εξουσία», λέει ο ιστορικός Κώστας Σταματόπουλος σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε τηλεοπτικά για την ελληνική βασιλική οικογένεια. .

Ο Constantin και η σύζυγός του Anne-Marie στο αεροδρόμιο Ciampino της Ρώμης στις 14.12.1967 μετά τη διαφυγή τους από την Ελλάδα

Οι Έλληνες αποφάσισαν το 1974 σε δημοψήφισμα να καταργήσουν τη μοναρχία. Ο Κωνσταντίνος έγινε ξαφνικά persona non grata. Ακόμα και η λέξη «βασιλιάς» έχει γίνει ταμπού, ο πρώην αρχηγός του κράτους αναφέρονταν παντού με το όνομα «Γλύξμπουργκ». Το 1981 ξέσπασε μια σοβαρή κυβερνητική κρίση στην Ελλάδα, αφού ο συντηρητικός τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης έδωσε στον «κ. Γλύξμπουργκ» ειδική άδεια να έρθει για λίγες ώρες στην Αθήνα για να παραστεί στην κηδεία της μητέρας του.

Επιστροφή στην Ελλάδα

Ο πρώην ηγέτης κέρδισε μια καθυστερημένη νίκη επί της Ελληνικής Δημοκρατίας το 2000, αφού το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε υπέρ του και έκρινε ότι δικαιούταν αποζημίωση μετά την κατάσχεση της ακίνητης περιουσίας του στην Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε με οργή, αλλά σεβάστηκε την ετυμηγορία του δικαστηρίου του Στρασβούργου. Λίγο μετά, ο Κωνσταντίνος αγόρασε μια πολυτελή βίλα στην Πελοπόννησο. Εκεί κοντά έχτισε μια εξοχική κατοικία και την ολλανδική βασιλική οικογένεια.

Στις 18.09.2014, ο Κωνσταντίνος και η Άννα Μαρί γιόρτασαν τη χρυσή επέτειο του γάμου τους στην Αθήνα

Ο χρόνος γιατρεύει πολλές πληγές. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κωνσταντίνος μπορούσε να έρθει ανά πάσα στιγμή στην Ελλάδα και να έδινε και συνεντεύξεις. Ο Τύπος αναφέρει τους «βασιλικούς γάμους» των γιων του. Η Δημοκρατία δείχνει γενναιοδωρία. Ο Κωνσταντίνος δεν παραιτήθηκε ποτέ. Όταν ρωτήθηκε αν η απομάκρυνσή του σήμαινε το τέλος της μοναρχίας στην Ελλάδα, απάντησε σε τηλεοπτική συνέντευξη: «Δεν υπάρχει αρχή ή τέλος, η απόφαση είναι στα χέρια του ελληνικού λαού. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας μας, η μοναρχία καταργήθηκε δύο φορές από δημοψήφισμα, αλλά αργότερα επανατέθηκε. Μόνο ο λαός αποφασίζει.

Ο Κωνσταντίνος Β’ πέθανε στις 10.01.2023 από εγκεφαλικό σε ηλικία 82 ετών σε νοσοκομείο της Αθήνας.