Péter Lakatos, αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Εργοδοτών και Βιομηχάνων Σε επαφή με το Portfolio, είπε ότι η διαχείριση των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας είναι απείρως περίπλοκη για τους ηγέτες των επιχειρήσεων και θα αποτελέσει μια τεράστια οικονομική και πνευματική πρόκληση για όλες τις επιχειρήσεις. «Λήφθηκαν εκατοντάδες απαντήσεις στη στρογγυλή ερώτηση από εταιρείες-μέλη της Εθνικής Ένωσης Εργοδοτών και Βιομηχάνων, οι πληροφορίες βρίσκονται τώρα υπό επεξεργασία», είπε ο αντιπρόεδρος της ένωσης βιομηχάνων. Από τις απαντήσεις που συζητήθηκαν μέχρι τώρα, είναι σαφές ότι οι λεγόμενες «στρατηγικές ενεργειακής προσαρμογής» έχουν ήδη αρχίσει να διαμορφώνονται στις εταιρείες. Πέρα από το γεγονός ότι κάθε ηγέτης επιχείρησης πρέπει να αποφασίσει εάν θα συνάψει μακροπρόθεσμες ενεργειακές συμβάσεις με παρόχους υπηρεσιών κοινής ωφέλειας σε τρέχουσες τιμές ή αν θα βασιστεί στις διακυμάνσεις των παγκόσμιων τιμών, τα ακόλουθα εργαλεία διαχείρισης κόστους έχουν εμφανιστεί μέχρι στιγμής στον κλάδο:

• Βελτιστοποίηση χρήσης ή βελτιστοποίηση σχεδιασμού. Αξιολογήστε πότε μια εταιρεία καταναλώνει και ποιες τεχνολογικές εναλλακτικές μπορεί να προκύψουν για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να θερμάνετε τον φούρνο μόνο στους 160 βαθμούς αντί για τους 170 βαθμούς Κελσίου. Είναι δυνατόν να γίνει η δουλειά με άλλα πιο ακριβά χημικά με λιγότερη εισαγωγή θερμότητας ή εξαγωγή;

• Μετακύλιση του κόστους στους πελάτες με τη μορφή αυξήσεων τιμών. Φυσικά, υπάρχουν λογικά όρια σε αυτό.

• Προσωρινή παύση παραγωγής προϊόντοςΑυτό είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, στην περίπτωση της παραγωγής λιπασμάτων.

• Με εισαγόμενα προϊόνταή αντικατάσταση με προϊόντα ενεργοποίησης.

Σύμφωνα με τον Péter Lakatos, είναι σημαντικό από τη σκοπιά των εθνικών εταιρειών οι πελάτες που πιστεύουν ότι έχουν το πάνω χέρι να μην αναγκάζουν τις εταιρείες να σεβαστούν την τιμή που είχε προηγουμένως συμφωνηθεί. “Αν κάποιος προσπαθήσει να το εξαναγκάσει με νομικά μέσα ή απειλήσει να το θεωρήσει λανθασμένο και να τερματίσει την επιχειρηματική σχέση για αυτόν τον λόγο, αυτό δεν είναι αποδεκτό κατά τη γνώμη μου. Αλλά ισχύει και το αντίστροφο.”, περιμένοντας από τον πελάτη να αγοράσει κάτι στο Μια υψηλότερη τιμή δεν είναι επίσης δίκαιη. Οι ατομικές συμφωνίες πρέπει να γίνονται με βάση την καλή πίστη», έδωσε μια πιθανή συνταγή για τη διατήρηση των εμπορικών σχέσεων Ο αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Εργοδοτών και Βιομηχάνων βλέπει:

Η ανωτέρα βία είναι ένα σημαντικό στοιχείο κόστους, όπως η δεκαπλασιασμός της τιμής του φυσικού αερίου.

Έτσι, τα μέρη πρέπει να συμφωνήσουν καλή τη πίστη, βάσει της υποχρέωσης συνεργασίας, στο πνεύμα των συμβάσεων, αλλά συχνά όχι με βάση την επιστολή. Ο Péter Lakatos έφτασε στο σημείο να πει ότι η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλη κοινωνική, επαγγελματική και, εάν χρειάζεται, νομική απάντηση.

Φαίνεται ότι δεν είναι πλέον δυνατή η σύναψη μακροπρόθεσμων ενεργειακών συμβάσεων με εταιρείες κοινής ωφέλειας σε φρικτά επίπεδα τιμών ή συχνά καθόλου.

«Λόγω της τεράστιας αστάθειας, η πραγματικότητα της σύναψης πιο μακροπρόθεσμων συμβάσεων παρά τις πάντα αναμενόμενες εγγυήσεις είναι χαμηλή και η λήψη θέσεων μετοχών δεν είναι δυνατή για τις μικρές εταιρείες επειδή δεν έχουν επαρκή οικονομική κάλυψη», υπογράμμισε ο Πέτερ Λακάτος. Ανέφερε επίσης ότι, στην περίπτωση μεγαλύτερων, ακόμη και ετήσιων συμβάσεων, η συμβατότητα με πιθανούς μηχανισμούς αποζημίωσης σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο θα εγείρει επίσης σοβαρά ερωτήματα. Προσωπικά ελπίζει και πιστεύει στη μερική τουλάχιστον εξυγίανση. έτσι όπως αργά ή γρήγορα θα είναι δυνατή η σύναψη συμβάσεων μεσοπρόθεσμης και σταθερής τιμής για εταιρείες σε χαμηλότερη τιμή και με απλούστερο σύστημα ασφάλειας, όπως ήταν δυνατόν πριν, ακόμη και πριν από την εκτίναξη των τιμών της ενέργειας.

Ερωτηθείς αν φοβάται τη χρεοκοπία εταιρειών λόγω των σημερινών φρικιαστικών τιμών της ενέργειας, απάντησε ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατόν να δοθεί σίγουρη απάντηση. Βασικά θα ξεχώριζα δύο περιπτώσεις. Αν σε ένα συγκεκριμένο επάγγελμα πεθαίνουν οι πιο αδύναμοι και υπάρχει εξυγίανση, τότε είναι «φυσιολογικό». Εάν, από την άλλη πλευρά, τα πλήρη επαγγέλματα καθίστανται αδύνατα με την υποκατάσταση των εισαγωγών και τα εισαγόμενα αγαθά καταλαμβάνουν τότε αγορές χωρίς εθνικό (ή περιφερειακό) ανταγωνισμό, τότε τέτοιες καταστάσεις αξίζουν κυβερνητική ανάλυση, διότι ένα από τα σημαντικά καθήκοντα του κράτους είναι η έξυπνη αναγνώριση αστοχιών της αγοράς και παρέμβαση – εξήγησε ο Peter Lakatos. Σημείωσε επίσης ότι ενδεχόμενη κρατική ενίσχυση δεν μπορεί να οδηγήσει στο γεγονός ότι επιβάλλει τη μακροπρόθεσμη επιβίωση μιας μη ανταγωνιστικής βιομηχανίας.

Ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Βιομηχάνων σημείωσε ότι κάθε κρατική βοήθεια με το ενεργειακό κόστος είναι ούτως ή άλλως μεγάλο δίλημμα, γιατί

• οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα χρειάζονταν πιθανώς τη μεγαλύτερη βοήθεια,
• Από την άλλη πλευρά, οι κύριοι καταναλωτές ενέργειας είναι πολυεταιρίες με έδρα την Ουγγαρία.

Ο Mgyosz πιστεύει ότι η αγορά εργασίας αυτή τη στιγμή υπερθερμαίνεται, απορροφώντας δεκάδες χιλιάδες ξένους εργαζόμενους κάθε χρόνο. Φτάνουν εργάτες από την Ινδία, τις Φιλιππίνες και το Καζακστάν. Δεδομένου ότι είναι ακριβότερα λόγω κόστους διαμονής και μετακίνησης, στο πιο δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον, μπορεί να συμβεί πολλά από αυτά να είναι στη «δωρεάν λίστα», δηλαδή να μπορούν να σταλούν πρώτα. Ο αριθμός τους, ή μάλλον η αύξηση του αριθμού τους, πρώτα θα μειωθεί, δεν είναι ζήτημα, όχι μόνο λόγω του εθνικού αισθήματος, αλλά και λόγω των νόμων της αγοράς, εκτίμησε ο Πέτερ Λακάτος.

Από αυτή την άποψη, η παλίρροια μπορεί να αλλάξει, καθώς σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας χρηματοδοτικής μίσθωσης εργασίας ManpowerGroup, το 26% των εγχώριων εταιρειών σχεδιάζει να μειώσει το εργατικό δυναμικό του το τέταρτο τρίμηνο, κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους εργασίας, της εκμετάλλευσης και της πτώσης της ζήτησης. Από τις 41 χώρες που εξέτασε η εταιρεία, η κατάσταση εδώ είναι η χειρότερη, στην Ευρώπη μόνο οι εταιρείες στην Ελλάδα θεωρούνται τόσο απαισιόδοξες.

Ο Πέτερ Λακάτος ολοκλήρωσε τον προβληματισμό του για την κρίση της ενεργειακής αγοράς ως εξής: «Η κυβέρνηση θα πρέπει να σκεφτεί όλες τις επιδοτήσεις και θα πρέπει να το κάνει με μια λογική και διαφανή για όλους, ό,τι κι αν αποφασίσει τελικά. Ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι οι καλύτεροι ειδικοί εργάζονται για αυτό στα παρασκήνια.

Νωρίτερα, ο László Perlusz, γενικός γραμματέας της Εθνικής Ένωσης Επιχειρηματιών και Εργοδοτών, δήλωσε στο Portfolio ότι «Τυχερός» είναι ο επιχειρηματίας που μπορεί να υπολογίσει με λογαριασμό φυσικού αερίου που «μόνο» αυξάνεται κατά 3-4 φορές, αλλά τουλάχιστον σε σταθερή τιμή σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο, σημαντικός αριθμός εταιρειών αναγκάζεται να αντιμετωπίσει 5 έως 10 φορές αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου. Η ενεργειακή κρίση μπορεί να κορυφωθεί στα τέλη του τρέχοντος έτους ή στις αρχές του επόμενου έτους και μέχρι τότε, σύμφωνα με τις εμπορικές ενώσεις, στόχος θα πρέπει να είναι να διατηρηθούν όσο το δυνατόν περισσότερες εταιρείες ζωντανές, δηλαδή λειτουργικά. Ακόμη και με κρατική ενίσχυση, δεν θα είναι εύκολο, οι λειτουργικές αναστολές, οι χρεοκοπίες και οι απολύσεις που τις συνοδεύουν αναπόφευκτα θα έρθουν στο δεύτερο εξάμηνο.

Ο Ίμρε Πάλκοβιτς, πρόεδρος του Εθνικού Συνδέσμου Συμβουλίων Εργαζομένων, είπε στο Portfolio νωρίτερα ότι εάν υπάρχει μόνιμα φυσικό αέριο τους επόμενους μήνες και ο ενεργειακός εφοδιασμός των εταιρειών είναι εξασφαλισμένος, τότε η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών θα παραμείνει όρθια, και αν ήταν κερδοφόρες μέχρι τώρα, αυτό μπορεί να συγκριθεί ακόμη και με αύξηση μισθών 15% το 2023 . Φυσικά, πολλά εξαρτώνται και από την τιμή στην οποία θα διατίθεται φυσικό αέριο. Χάρη σε πολυετή ενεργειακά συμβόλαια, οι βιομηχανικές εταιρείες δεν έχουν ακόμη χάσει δραματικά το ενεργειακό τους κόστος, αλλά εάν η τιμή του φυσικού αερίου ανά μεγαβατώρα παραμείνει μόνιμα πάνω από τα 200 ευρώ, αυτό θα μπορούσε ήδη να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Και πρόσθεσε: Μπορούμε να περιμένουμε μια πιο ευέλικτη διαπραγματευτική στάση από τα συνδικάτα, ειδικά σε προβληματικές οικονομικές περιοχές. Όλοι είναι επιφυλακτικοί, όλοι ανησυχούν για την ενεργειακή κατάσταση.

Εικόνα εξωφύλλου: Getty Images